Janmabhoomi Newletter - Issue 11
Content
• >±+BÛ»j·T+‹ y˚&ÉTø£\˝À bÕ˝§Zqï y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º • Á≥dtº |æ\T|ü⁄≈£î sêÁwüºyê´|üÔ+>± $X‚wü düŒ+<äq
• n$˙‹ e´‹πsø£ s¡#·q\˝À m+|æ¬ø’q $CÒ‘·\≈£î ªj·÷+{° ø£s¡|ü¸Hé j·T+>¥©&ÉsYµ nyês¡T¶\ ãVüAø£s¡D
ªª
n~Ûø±sêìï n&ÉT¶ô|≥Tº≈£îì ø√{≤¢~ s¡÷bÕj·T\ Á|üC≤<ÛäHêìï ~>∑$T+>∑T‘·Tqï yê]
n$˙‹ì n+‘·yÓTT+~+#·&ÜìøÏ <˚X¯yê´|üÔ+>± »s¡T>∑T‘·Tqï n$˙‹ e´‹πsø£ b˛sê≥+
kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·sø¡ ±\+˝À e∫Ãq >=|üŒ ñ<ä´e÷\˝À ˇø£{.Ï nHêï Vü≤C≤πs Ç∫Ãq dü÷Œ¤]‘Ô √
á ñ<ä´e÷ìï eT]+‘· eTT+<äT≈£î rdüT≈£îyÓfi≤fl*‡q u≤<Ûä´‘· j·TTe‘·ô|’H˚ ñ+~
µµ
n $˙‹ e´edüúqT ≈£Lø£{Ïy˚fi¯fl‘√ ô|ø£*+∫
Äs√>∑´ø£sy¡ TÓ qÆ e÷s¡TŒ\‘√ ≈£L&çq düe÷» ìsêàDy˚T
Ä\+ãq>± nHêïVü≤C≤πs #˚düTÔqï XÊ+‹j·TT‘·
b˛sê≥+ <˚X¯yê´|üÔ+>± Á|üø£+|üq\qT düèwæºk˛Ô+<äì
á ñ<ä´eT+˝À Á|ür ˇø£ÿs¡÷ bÕ˝§Zq&É+ ‘·eT
u≤<Û´ä ‘·>± uÛ≤$+#ê\ì mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. nø√ºãsY 2q mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ
Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À mHé{ÏÄsY Á≥dtº uÛÑeHé˝À »]–q
>±+BÛ»j·T+‹ y˚&ÉTø£\qT Äj·Tq ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
Mdü+bÕ<äø£ es¡Z+M
{Ï.m˝Ÿ.Á|ükÕ<é, N|òt m&ç≥sY
dü\Vü‰<ës¡T ` mHé.{Ï.ÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº,
n<Ûä´≈£åî\T ` ‘Ó<˚bÕ mHé.ÄsY.◊.$uÛ≤>∑eTT
[email protected]
yÓTT≥|ü]Ô yÓ+ø£{Ÿ
dæ.Ç.z, mHé.{Ï.ÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
[email protected]
e~›H˚ì e÷˝≤´Á~Hêj·TT&ÉT
m&ç≥sY, ]f…ÆsY¶ s¡yêD≤XÊK ø£MTwüqs¡T
[email protected]
n$˙‹øÏ e´‹πsø£+>± sêÁwüºyê´|üÔ+>± $<ë´]∆˙
$<ë´s¡T∆\≈£î mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yês¡T
ôdô|º+ãsY e÷dü+˝À ^‘·, π>j·T, yê´dü s¡#·q\≈£î
dü+ã+~Û+∫q m+Á{°\qT ÄVü‰«ì+#·&É+ »]–+~.
BìøÏ sêÁwüºyê´|üÔ+>± $X‚wü düŒ+<äq \_Û+∫+~. á
Á|üø£≥q≈£î düŒ+<äq>± ‘Ó\T>∑T, Væ≤+B, Ç+^¢wüß
eT]j·TT ñs¡÷› uÛ≤wü\˝À e∫Ãq y˚˝≤~ m+Á{°\qT
m.$.j·Tdt. H˚‘·è‘·«+˝Àì ø£$T{° |ü]o*+∫ ñ‘·ÔeT
m+Á{°\qT m+|æø£ #˚dæ+~. m+|æ¬ø’q 21 eT+~
$<ë´]∆˙, $<ë´s¡T\∆ qT |òTü q+>± düHêàì+∫ C≤„|øæ \£ T
n+<äCÒkÕs¡T.
á dü+<äs¡“¤+>± ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Vü‰»¬s’q
$<ë´]∆˙ $<ë´s¡T\∆ qT ñ<˚•› +∫ Äj·Tq e÷{≤¢&Üs¡T.
<˚X¯ Á|ü»\‘√ C≤rjÓ÷<ä´eT dü÷Œ¤]Ôì ì+ù|˝≤
»s¡ T >∑ T ‘· T qï ñ<ä ´ eT+ sêuÀj˚ T s√E˝À¢ ˇø£
bÕs¡<äs¡Ùø£yÓTÆq e´ekÕúìsêàD+ ~X¯>± rdüT¬øfi≤fl\ì
Äø±+øÏ å + #ês¡ T . dü e ÷»+˝Àì nìï esêZ \ qT
Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·T>∑\ dü‘êÔ H˚{Ï j·TTe‘·sêìøÏ ñ
+<äHêïs¡T. á s√E Á|ü|+ü #· q\TeT÷\˝≤ $dü]Ô +∫q
eTq ‘Ó \ T>∑ T yês¡ T Äj· ÷ s¡ + >±\˝À
Á|ü ‹ uÛ ≤ e+‘· T \T>± sêDÏ + #· > ∑ \ >∑ T ‘· T +&É ≥ +
2 Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À s√eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©
3 düe÷»ùde≈£î dü÷Œ¤]Ô ø£*–+#˚˝≤ ªdü«s¡y˚<äµ
4 kÕe÷qT´&ç #˚*‘√ bÕX¯ó|ü‘êÅdüÔ+ ` düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+
5 Äs√>∑´ $uÛ≤>∑+, mHé{ÏÄsY düT»\
6 Ç&ç|æ (m+≥sYÁô|q÷´sY &Óe\|tyÓT+{Ÿ Áb˛Á>±yéT)
dü+‘√wüø£s¡yÓTÆq $wüj·TeTHêïs¡T.mø£ÿ&Ó’Hê n$˙‹øÏ
ì<äsÙ¡ q+>± sê»ø°jT· Hêj·T≈£î˝Ò ø£ìŒ+#·&+É Ä+<√fi¯q
ø£ * Œ+#˚ $wü j · T eT˙, BìeT÷\+>± yÓ T T‘· Ô +
Á|üC≤kÕ«eT´ e´edüúô|’q Á|ü»\T qeTàø£+ ø√˝ÀŒj˚T
|ü]dæ‹ú ñ+<äHêïs¡T. m+<äs√ ‘ê´>∑<qäÛ T\T ‘·eT <Ûqä ,
e÷q, ÁbÕD≤\qT <˚X¯e÷‘· ùde≈£î n+~+∫ ‘Ó∫Ãq
eTq kÕ«‘·+Á‘·´+ Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‹ô|<ä›<Ó’q eTq
Á|ü C ≤kÕ«e÷´\qT ø±bÕ&É T ø=ì <˚ X ¯ Á|ü » \
Á|ü j Ó ÷ »Hê\ø√dü + ø£ è wæ # ˚ j · ÷ \ì Äj· T q
|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Á≥dtº dæÇz yÓTT≥|ü]Ô
yÓ+ø£{Ÿ n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+#ês¡T.
bòÕ‹e÷ (yÓT<äø˘), ¬ø.Ç+<äT\‘·, ‘·qTl
(ø£s÷¡ ï\T), $qjYT≈£îe÷sY (ÇÁãV”≤+|ü≥ï+), øπ md”«;
lsê+($XÊK|ü≥ï+) m+.<äTsêZ øÏsD¡ Y (dæø+Ï Á<ëu≤<é),
<ÛäqTs¡“¤<ëdü´+ ($»j·Tyê&É), Vü≤s¡¸es¡∆Hé ¬s&ç¶
(‘ê&ç|üÁ‹), ¬ø.kÕ]ø£ (ø£s¡÷ï\T), q÷‘·Hé ≈£îe÷sY
(yÓTsTTHêu≤<é), ¬ø. kÕsTT ùV≤eT+‘Y, lø±+‘Y
(ôV’≤<äsêu≤<é), kÕJ<ë uÒ>∑+ (>∑T+≥÷s¡T), bıHêï&É
øÏc˛sY ≈£îe÷sY ($»j·Tyê&É)\T á nyês¡T¶\qT
n+<äT≈£îqïyê]˝À ñHêïs¡T.
á ª»qàuÛÑ÷$Tµ q÷´dt˝…≥sY mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ ≥Ádtº mHéÄsY◊ $uÛ≤>∑+ |üs¡´y˚ø£åD˝À yÓ\Te&ÉT‘·T+~.
»qàuÛÑ÷$T
˝≤˝ŸãVü≤<ä÷sY XÊdæÔÅ
<˚X¯+˝À Vü≤]‘· $|ü¢yêìøÏ
;»+ y˚ùd ÄVü‰s¡ dü«j·T+ düeTè~›
~X¯>± q&ç|æ+∫q Á|ü<Ûëì l ˝≤˝Ÿ
ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ. C…’ »yêHé C…’øÏkÕHé
nH˚ ìHê<ëìï∫Ãq Hêj·T≈£î&ÉT.
bÕøÏkÕúHé‘√ 22s√E\ j·TT<ä∆+˝À
eTq <˚X¯ ôdì’ ø£ dü‘êÔ #ê{Ïq Á|ü<ëÛ ì.
ªªÇ\T¢ ˝Òì Vü≤√yéT $TìwüºsYµµ
nì |æ*|æ+#·T≈£îqï ñ‘·eÔ T $\Te\T
ø£\ Hêj·T≈£î&ÉT ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY
XÊÁdæÔ. 1961˝À Äj·Tq HÓÁVüA
eT+Á‹es¡+Z ˝À Vü≤√+XÊU≤ eT+Á‹>±
|üì#˚kÕs¡T. Äj·Tq |ü<ä$qT+&ç
yÓ<’ =*π>Hê{ÏøÏ Äj·Tq≈£î ñ+&É{≤ìøÏ
Ç\T¢ ≈ £ L &Ü ˝Ò < ä T . n+<ä T π ø
Äj·Tqø±ù|s¡T.
dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘· yÓTT<ä{Ï mìïø£\ düeTj·T+˝À ø±+Á¬>dt
»qs¡˝Ÿ ôdÁø£≥Ø>± ñHêïs¡T. bÕغ nuÛ´Ñ s¡T\∆ qT mqTï≈£îH˚ n~Ûø±s¡+
Äj·Tq<˚. ø±˙ |ü<ä$ô|’ yê´yÓ÷Vü‰+ ˝Òø£ Äj·Tq ˝Àø˘düuÛÑ≈£î
b˛{°#˚j·T˝Ò<äT. »eVü≤sY ˝≤˝Ÿ HÓÁVüA ã\e+‘·+‘√ Äj·Tq
sê»´düu≈ÑÛ î£ mìï¬ø’ s¬ ˝’ «Ò XÊK eT+Á‹>± u≤<Û´ä ‘·\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T.
¬s’˝Ò« XÊK eT+Á‹>± Äj·Tq kÕe÷q´ Á|üj·÷D°≈£î\≈£î edü‘·T\
ø£\Œq≈£î Á|üj·÷DÏ+#˚ <∏äs¡T¶ ø±¢düT ô|f…º\˝À edü‘·T\T ø£\Œq≈£î
Äj·Tq ø£èwæ#˚kÕs¡T. eT÷&Ée ‘·s¡>∑‹ ¬s’\T ô|f…º\˝À bòÕqT\
e+{Ï edü‘·T\T Äj·Tq ø£*Œ+∫qy˚. 1956˝À »s¡–q ¬s’\T
Á|üe÷<ëìøÏ HÓ’‹ø£ u≤<Ûä´‘· eVæ≤dü÷Ô Äj·Tq ‘·q |ü<ä$øÏ
sêJHêe÷ #˚XÊs¡T. n+‘·{Ï ñ<ë‘·Ô uÛ≤yê\Tø£\ Hêj·T≈£î\T
H˚&ÉT ˝Òs¡H˚ #ÓbÕŒ*. >±+<Û˚j·T e÷s¡Z+˝À ‘·q J$‘êì
eT\#·T≈£îqï Ä Hêj·T≈£î&ÉT Ä C≤‹|æ‘· »qà~Hêìï ≈£L&Ü
|ü+#·T≈£îHêïs¡T.
J$‘·+:
˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ Á|üdüTÔ‘· ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝Àì yÓT|òüT˝Ÿ
düsêsTT˝À nø√ºãsY 2, 1904q XÊs¡<ë Á|ükÕ<é, sêyéT<äT˝≤Ø
<˚M\ Ç+≥ »ìà+#ês¡T. ∫qï‘·q+˝ÀH˚ ‘·+Á&ç #·ìb˛>± yê]
y˚Tqe÷eT s¡|òüTTHê<∏é Á|ükÕ<é >±]+≥ ô|]>±s¡T. ÁbÕ<Ûä$Tø£
$<ë´q+‘·s¡+ ø±o˝Àì C≤rj·Tyê<ä ø±o $<ë´|”sƒ¡eTT˝À
#·<äTe⁄≈£îHêïs¡T. nø£ÿ&É $<ë´uÛ≤´düeTT nq+‘·s¡eTT 1926˝À
ªªXÊÁdæÔµµ nH˚ |ü{≤º |ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. 1928˝À Äj·Tq \*‘ê
<˚$ì ô|fi≤fl&Üs¡T. ø£{≤ïìøÏ ‘·qT e´‹πsø£yÓTÆq|üŒ{Ïø° ‘·q
e÷eT>±s¡T >∑DÒwt Á|ükÕ<é ã\e+‘·+ #˚ùdÔ ◊<äT >∑C≤\ U≤B
>∑T&ɶqT n&ç– rdüT≈£îHêïs¡T.
1921 yÓTT<ä\T 1942 eT<Û´ä
ø±\+˝À n˙ï kÕ«‘· + Á‘√<ä ´ eT
b˛sê{≤\˝À
Äj· T q
bÕ\T|ü + #· T ≈£ î Hêïs¡ T . @&É T kÕs¡ T ¢
C…’\TbÕ\j·÷´s¡T. yÓTT‘·Ô+ ‘=$Tà~
dü + e‘· ‡ sê\T Äj· T q C… ’ \ T˝ÀH˚
>∑&bç Õs¡T. 1930 n\Vü‰u≤<é ø±+Á¬>dt
ø£$T{° n<Û´ä ≈£îå &ç>± ñHêïs¡T. 1937˝À
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ nôd+;¢øÏ mìïø£j·÷´s¡T.
1951˝À sê»´düu≈ÑÛ î£ mìï¬ø’ s¬ ˝’ «Ò XÊU≤
eT+Á‹>± |ü ì #˚ k Õs¡ T . 1957˝À
mìïø£\ nq+‘·s¡+ ‹]– HÓÁVüA
eT+Á‹ es¡Z+˝À ‘=\T‘· s¡yêD≤,
düe÷#ês¡ XÊU≤ eT+Á‹>±, ‘·s¡Tyê‘·
yêDÏ»´ XÊU≤ eT+Á‹>± |üì#˚kÕs¡T.
1961˝À Vü≤√+eT+Á‹>± u≤<Ûä´‘·\T #˚|ü{≤ºs¡T.
Á|ü<ÛëqeT+Á‹>±:
1964˝À n|ü Œ {Ï Á|ü < Û ë ì »eVü ≤ sY ˝ ≤˝Ÿ HÓ Á Vü A
eTs¡D≤q+‘·s¡+ ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ >±s¡T Á|ü<ÛëqeT+Á‹
nj·÷´s¡T. XÊÁd”JÔ Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ nj˚T´Hê{ÏøÏ <˚X+¯ ˝À rÁeyÓTqÆ
ÄVü‰s¡ dü+øå√åuÛÑ+ HÓ\ø=ì ñ+~. á dü+øå√uÛ≤ìøÏ ‘ê‘êÿ*ø£+>±
|ü]wüÿ]+#·&Üì¬ø’ $<˚XÊ\ qT+&ç ÄVü‰sêìï ~>∑TeT‹ #˚kÕs¡T.
‘·s¡Tyê‘· Bs¡Èø±*ø£ |ü]cÕÿsêì¬ø’ <˚X¯+˝À Vü≤]‘· $|ü¢yêì¬ø’
(Á^Hé ¬se\÷´wüHé) u≤≥\T |ü]#ês¡T.
1965 Ä>∑wüߺ˝À, bÕøÏkÕúHé ‘·q ùdq\qT Á|üjÓ÷–+∫
»eT÷à ø±oàs¡T˝Àì ø£#Y ÁbÕ+‘êìï ÄÁø£$T+#·T≈£î+~. ‘·<ë«sê
»eT÷àø±oàs¡T˝Àì Á|ü»\T ñ<ä´$T+∫ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ qT+&ç
$&çb˛‘ês¡ì Ä•+∫+~. ø±ì n≥Te+{Ï ñ<Ûä´eT+ |ü⁄≥º˝Ò<äT.
bÕøÏkÕúHé ÄÁø£eTD >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£îqï ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ
yÓ+≥H˚ Á‹$<Ûä <äsƒê\≈£î ìj·T+Á‘·D πsKqT <ë{Ï ˝≤ôVAs¡T,
dæj÷· ˝Ÿø√{Ÿ\qT ÄÁø£$T+#·Tø√e&ÜìøÏ Ä<˚XÊ\T Ç#êÃs¡T. ‘·<ë«sê
bÕøÏkÕúHé <äT+<äT&ÉT≈£î #·s´¡ \qT düeTs¡+∆ >± m<äTs=ÿHêïs¡T. uÛ≤s¡‘·
ôd’ìø£ ã˝≤ìï Á|ü|ü+#êìøÏ #·÷|æ+#ês¡T. bÕøÏkÕúHé n<Ûä´≈£åî&ÉT
nj·T÷uŸ U≤Hé≈£î #·s¡Ã\≈£î ~–sêø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT. s¡cÕ´ Á|ü<Ûëì
ø√dæ–Hé eT<Ûä´e]Ô‘·«+˝À »qe] 10, 1966q ‘êôwÿ+{Ÿ˝À
»]–q düe÷y˚XÊ\˝À ªH√`yêsYµ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]q Hê{Ï sêÁ‘˚
XÊÁd”ÔJ rÁe >∑T+&Ób˛≥T‘√ eTs¡DÏ+#ês¡T.
Äj·Tq eTs¡D≤q+‘·s¡+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n‘·´+‘·
Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq ªuÛ≤s¡‘·s¡‘·ïµ |ü⁄s¡kÕÿsêìï πø+Á<äÁ|òüuÛÑT‘·«+
1966˝À Á|üø£{Ï+∫+~.
>∑‘· ø=ìï dü+e‘·‡sê\T>± eTVæ≤fi¯\˝À n~Ûø£+>± >∑eTì+#·ã&ÉT‘·Tqï Áu…dtºπøq‡sY yê´~Û ÁbÕ<Ûä$Tø£ <äX¯˝ÀH˚ >∑T]Ô+|ü⁄,
ìyês¡D e+{Ï n+XÊ\ô|’ ñcÕ\øÏÎ bòÂ+&˚wüHé Ç‘√~Ûø£+>± ø£èwæ#˚k˛Ô+~. á Á|üj·T‘·ï+˝À uÛ≤>∑+>± sêÁwüº yê´|üÔ+>±
dü+#ês¡ yêVü≤Hê\ <ë«sê Á>±MTD eTVæ≤fi¯\≈£î ñ∫‘· |üØø£å\T ìs¡«Væ≤düTÔ+~. mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ` ñcÕ\ø°åà
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Áu…dtºπøq‡sY bÂ+&˚wüHé yê] dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡´+˝À s¡ùV≤C≤ ◊{Ï bÕs¡Tÿ˝À >∑\ u≤´+ø˘ Ä|òt nyÓT]ø± yê]
ø±sê´\j·TeTT˝À »]–q á dü<dä Tü ‡≈£î ◊{Ï s¡+>±ìøÏ #Ó+~q 200 eT+~ eTVæ≤fi≤ ñ<√´>∑T\T Vü‰»¬sj
’ ÷· ´s¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À
bòÂ+&˚wüHé e´ekÕú|ü≈£î\T &܈ˆ|æ.s¡|òüTTsêyéT Áu…dtº πøq‡sY≈£î dü+ã+~Û+∫q $$<Ûä n+XÊ\ô|’ Á|üdü+–+#ês¡T. Á|üdü+>∑+ nq+‘·s¡+
ìs¡«Væ≤+∫q ø±s¡´Áø£eT+˝À Áu…dtº πøq‡sY >∑T]+∫ eTVæ≤fi¯\T ˝ÒeHÓ‹Ôq |ü\T n+XÊ\ô|’ $es¡DqT Çdü÷Ô yê] dü+<˚Vü‰\qT
ìeè‹Ô #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ #˚kÕs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Á≥dtº Á|ü‹ì<ÛäT\T>± ñìïø£èwüíHé, $»jYT≈£îe÷sY\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
2
Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À
s=eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº, ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY
ÄdüT|üÁ‹ yês¡T dü+j·TTø£Ô+>± ìs¡«Væ≤+∫q s=eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©ì
q>∑s¡ b˛©dt ø£MTwüqsY m.¬ø.U≤Hé C…+&Ü }|æ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á
ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q sê´©˝À e+<ä˝≤~ eT+~ j·TTerj·TTe≈£î\T
Ä<ä´+‘·+ ñ˝≤¢dü+>± bÕ˝§ZHêïs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑+>± ¬ø_ÄsY bÕs¡Tÿ
e<ä› @sêŒ≥T #˚dæq y˚~ø£ô|’ qT+&ç Äj·÷ s¡+>±\≈£î #Ó+~q Á|üeTTKT\T
s=eTTà πøq‡sY yê´~Ûô|’ ne>±Vü≤q ø£*Z+#˚˝≤ sê´©øÏ Vü‰»¬s’q yê]ì
ñ<˚›•+∫ e÷{≤¢&Üs¡T.
s√eTTà ø±q‡sY k˛ø£>±H˚ uÛÑj·T|ü&Éqø£ÿπs¢<äì, <ëìì düeTs¡∆e+‘·+>±
m<äTs=ÿH˚ yÓ’<ä´+ H˚&ÉT n+<äTu≤≥T˝À ñ+<äì ãdüe‘ês¡ø£+ πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹
#ÛÓ’s¡àHé q+<äeT÷] u≤\ø£èwüí nHêïs¡T. ù|<äs√>∑T\≈£î ‘·≈£îÿe Ks¡TÑ√ |üØø£å\T
‘·eT ÄdüT|üÁ‹˝À ìs¡«Væ≤düTÔHêïeTHêïs¡T. eTq ≈£î≥T+ã+˝Àì eTVæ≤fi¯\≈£î
Á|ü‹kÕ] ãVüQeT‘·T\≈£î ã<äT\T dü+e‘·‡sêìø=ø£kÕ] s=eTTà πøq‡sY |üØø£å\T
#˚sTT+#·&ÜìøÏ Áb˛‘·‡Væ≤+#ê\ì Á|üeTTK Hê≥´ ø£fi≤ø±]>± |ü<äàl Äq+<é
X¯+ø£sY »j·T+‘Y nHêïs¡T. ‘êqT s=eTTà πøq‡sY u≤]q |ü&çHê πøe\+
eTH√<Ûs’Ó ´¡ +‘√ <ëìì m<äTs=ÿì H˚{øÏ ° Äs√>∑´+>± ñ+&É>*∑ >±qHêïs¡T. øπ q‡sY
∫øÏ‘·‡≈£î nj˚T´ Ks¡TÃqT ‘·–Z+#·≥y˚T>±ø£, <ëìï ìyê]+#˚ ~X¯>± yÓ’<äT´\T
ø£èwæ #˚j·÷\ì dæ˙ s¡#·sTT‘· |üs¡T#·÷] >√bÕ\ø£èwüí ‘·q Äø±+ø£åqT
e´ø£Ô+#˚kÕs¡T. ∫øÏ‘·‡ ø£Hêï eTT+<äT>±H˚ >∑T]Ô+#·&É+ e\¢ dü>±ìøÏ dü>∑+
πødüT\ dü+K´\qT ‘·–Z+#· e#·Ãì eTTs¡∞yÓ÷Vü≤Hé ù|s=ÿHêïs¡T. |ü]$T‘·
yê´j·÷eT+ e+{Ï eT+∫ n\yê≥T¢ eTVæ≤fi¯\T s=eTTàπøq‡sY u≤]q |ü&≈É î£ +&Ü
ø±bÕ&É>\∑ eì Á|üeTTK |ò{æ ŸHdÓ t •ø£≈å î£ sê\T ~HêCŸ nHêïs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À
Á|üeTTK ÁøÏø¬ ≥sY $$mdt \ø£àå DY, d”˙ s¡+>±ìøÏ #Ó+~q eT+#·T \øÏÎ, eTH√CŸ,
lø±+‘Y ø£$‘·, s√C≤, ø√&Ó\ •eÁ|ükÕ<äsêe⁄, ÄdüT|üÁ‹ dæÇz ÄsY|æ dæ+>¥
eT]j·TT Äj·÷ s¡+>±\≈£î #Ó+~q Á|üeTTKT\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
»qàuÛÑ÷$T
ªdüe÷»ùde≈£î dü÷Œ¤]Ô ø£*–+#˚˝≤ ªdü«s¡y˚<äµ µ
y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
Á|ü‹ˇø£ÿs¡÷ ‘·q e+‘·T>± düe÷C≤ìøÏ #˚‘·HÓ’q+‘· düVü‰j·÷ìï
#˚j·÷\ì, @ düe÷»+ eTq*ï Ä<ä]+∫ ñqï‘· kÕúHê\≈£î #˚]Ãq<√
<ëìøÏ Á|ü‹|òü\+>± ‹]– ø=+‘· ùde #˚j·T≥+ eTq+<ä] u≤<Ûä´‘·ì
mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
nHêïs¡T. mHé{ÏÄsY uÛÑeHé˝À »]–q C≤rj·TkÕúsTT MT&çj·÷ yê]‘√
Äj·Tq e÷{≤¢&Üs¡T.
>∑‘· 13 dü+e‘·‡sê\ qT+&ç mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº nH˚øy£ TÓ qÆ
dü+πøåeT ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü&ÉT‘√+<ä˙, yê{Ïì eT]+‘· ã˝Àù|‘·+ #˚ùd
~X¯>± ø£èwæ#˚düTÔHêïeTHêïs¡T. sêÁwüº+˝À e÷s¡TeT÷\ ÁbÕ+‘ê\˝À yÓ’<ä´
dü<äTbÕj·÷\, ùde\ s¡÷|üø£\Œq, ù|<ä\≈£î $<ä´, Á>±e÷\≈£î düTs¡øÏå‘·
eT+∫˙s¡T, j·TTe‘·≈£î ñbÕ~Û e+{Ï s¡+>±\˝À Á≥düTº >∑D˙j·TyÓTÆq
ùde\T n+~k˛Ô+<äHêïs¡T. bÕXÊÑ·´ <˚XÊ\˝À nH˚ø£ eT+~ ‘·eT ‘·sT¡ yê‘·
ÄdüT\qT dü«#·Ã¤+<ä ùdyêdü+düú\≈£î n+<äCÒdüTÔHêïs¡ì, <ëì e\¢ ‘·s¡Tyê‘·
‘·s¡+yê]øÏ ≈£L&Ü ø£wüº+ $\Te ‘Ó*ùd neø±X¯+ ñ+≥T+<äì, eTq
<˚X¯+˝À Ç|üð&ç|üð&˚ Ä dü+düÿè‹ n\e&É≥+ dü+‘√wüeTHêïs¡T.
<˚ X ¯ + ˝ÀH˚ ù|s=+~q 11 eT+~ dü + ^‘· $<ë´+dü T \‘√
11`11`11`q >∑∫ÃuÖ© ùd&º j
ç T· +˝À ªdü«s¡y<˚ µä ù|s¡Tq dü«s¡ düyT˚ àfi¯Hêìï
ìs¡ « Væ ≤ +#· u À‘· T HêïeTì Ç+<ä T ˝À 11 eT+~ dü « #· à ¤ + <ä dü + dü ú
ìsê«Vü≤≈£î\qT düHêàìdüTÔHêïeTì, <ë‘·\T ñ<ës¡+>± düŒ+~+#ê\˙
ø√sês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+ <ë«sê e#˚à $<ÛTä \qT ª$<ä´µ ø√dü+ Á≥dtº ‘·s|¡ ⁄ü q
Ks¡TÃô|&É‘êeTì Äj·Tq Á|üø£{Ï+#ês¡T. á ªdü«s¡y˚<äµ≈£î dü+ã+~Û+∫q
Áf…Æ\sY, ÁuÀ#·sY\qT Äj·Tq Á≥dtº dæÇz yÓ+ø£{Ÿ‘√ ø£\dæ Ä$wüÿ]+#ês¡T.
á ø±s¡´Áø£eT+˝À dæ˙ ìsêà‘· e÷>∑+{Ï >√|”Hê<Û,é Á≥dtº dæã“+~, m\Áø±ºìø˘
MT&çj·÷ Á|ü‹ì<ÛäT\T bÕ˝§ZHêïs¡T. y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º Á|üø£≥q≈£î ‘·ø£åDy˚T
düŒ+~+∫q l |æ.ÄsY.yÓ÷Vü≤Hé ‘·q e+‘·T kÕj·T+>± ˇø£ \ø£å s¡÷bÕj·T\T
$sêfi≤ìï Á|üø£{Ï+#ês¡T.
Ç<˚ ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q eTs√ $˝ÒKs¡¢ düe÷y˚X¯+
|ò˝æ Ÿàq>∑sY ø£u¢ Ÿ˝À »]–+~. BìøÏ Á|üeTTK eTè<ä+>∑ $<ë«+düT\T, dü«s¡y<˚ ä
ø±s¡´Áø£eT dü+^‘· düeTq«j·T ø£s¡Ô l m˝≤¢ yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄, dü+^‘·
<äs¡Ù≈£î&ÉT ÄsY.|æ.|ü{≤ïj·Tø˘\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á dü+<äs¡“¤+>± m˝≤¢
yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ Ç{°e\ ø±\+˝À Á|ü‹uÛ≤e+‘·T˝…’q
@.ÄsY.¬sVü≤e÷Hé e+{Ï es¡∆e÷q dü+^‘· <äs¡Ù≈£î\T Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>±
uÛ≤s¡rj·T dü+^‘·|⁄ü >=|üŒ<äHêìï ‘Ó*j·TCÒkÕs¡Hêïs¡T. bÕXÊÑ·´ <Û√s¡DT\≈£î
_Ûqï+>± n#·ÃyÓTÆq uÛ≤s¡rj·T dü+Á|ü<ëj·T dü+^‘· s¡a]ì á ªdü«s¡y˚<äµ
n+~+#·uÀ‘·T+<äì Ç˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£e÷ìï ìs¡«Væ≤+#· ‘·\ô|{Ïqº mHé{ÄÏ sY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yê] Á|üj·T‘·ï+ n_Ûq+~+#·<ä–q<äHêïs¡T. Ç˝≤+{Ï
ns¡T<Óq’ dü+^‘· ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑kÕ«eT´+ \_Û+#·&+É ‘·q n<äèwüeº Tì
Ç~ |üP]Ô kÕúsTT˝À $»j·Te+‘·eTe⁄‘·T+<äì ÄXÊuÛ≤e+ e´ø£+Ô #˚kÕs¡T.
Ç˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£eT+ <˚X¯+˝À Ç+<äT≈£î eTTqTô|qï&É÷ »s¡>∑˝Ò<äì 11
eT+~ ìcÕí‘·T\qT ˇπø y˚~ø£ô|’øÏ #˚s¡Ã&É+ n|üPs¡«eTHêïs¡T.
‘Ó\T>∑Tyê] Ä‘·à>ös¡e kÕÁe÷»´ kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT
eT<äsêd”\T>± |æ\Teã&˚ ‘Ó\T>∑Tyês¡T ndü\T dædü\T
‘Ó\T>∑Tyê]>± >∑T]Ô+|ü⁄, >ös¡e+ ‘Ó∫Ãô|{Ϻq eTVü‰qTuÛ≤e⁄&ÉT
&܈ˆq+<äeT÷] ‘ês¡øs£ êe÷sêe⁄. Ä‘·à$XÊ«dü+ >∑\ ø=+<ä] e´≈£î\Ô
#·]Á‘˚ Á|ü|ü+#· #·]Á‘· nH˚ ìs¡«#·q+ nø£åsê˝≤ q+<äeT÷] ‘ês¡ø£
sêe÷sêe⁄ >±]øÏ dü]b˛‘·T+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î Á|üuÛÑT‘·« eTTÁ<ä
e⁄qï≥Tº>± ‘Ó\T>∑Tyê] Ä‘·à>ös¡e eTTÁ<ä q+<äeT÷] ‘ês¡ø£
sêe÷sêe⁄. Äj·Tq s¡÷|ü⁄, |ü\T≈£î, q&É‘,· ø£≥Tº, u§≥Tº @$wüjT· +˝À
#·÷dæHê Äj·Tq ‘Ó\T>∑Tyê] kı+‘·+. ªª‘·eTTàfi≤flsê... nø±ÿ,
#ÓfiËfl˝≤¢sê...µµ nH˚ Äj·Tq |æ\T|ü⁄ kı+‘· nqï |æ\T|ü⁄. n+<äTπø
Äj·Tq ‘Ó\T>∑T yês¡+<ä]ø° nqï>±s¡T nj·÷´s¡T. Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ Ÿ˝À á
qBÁ|üyêVü≤+ 1923 y˚T HÓ\ 28e ‘˚B |ü⁄{Ϻ+~. Ä q~ Á‹y˚D°
dü+>∑eTyÓTÆ ‘Ó\+>±D, ø√kÕÔ, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\˝À yÓTeÆ Ts¡|+æ ∫
‘Ó\T>∑Tyê] <ëVü‰]Ôì rs¡Tdü÷Ô ‘Ó\Tyê]‘√ ˇø£ n$∫äqïyÓTÆq
uÛ≤>∑yÓTÆb˛sTT+~. n+<äTπø á qB Jeq~jÓÆT H˚{Ïø° eTq+<ä]
Vü≤è<äj·÷\˝À 89 dü+e‘·‡sê\T>± Á|üeVæ≤dü÷ÔH˚ ñ+~. ‘Ó\T>∑TC≤‹
#·]Á‘· ñqï+‘·ø±\+ Á|üeVæ≤dü÷ÔH˚ ñ+≥T+~.
∫qï‘·q+ qT+&ç ø£cÕºìï qeTTàø=qï mHé{ÄÏ sY Ä s√E˝À¢
Á|üuTÑÛ ‘√«–øÏ ñqï+‘· $\Te n+‘êÇ+‘ê ø±<äT. n≥Te+{Ï~ ‘·q≈£î
q≥q MT<ä ñqï eT≈£îÿe‘√ ñ<√´>±ìï e<ä* j·T˝ŸM Á|ükÕ<é >±]
ªªeTq<˚X¯+µµ ∫Á‘·+‘√ ‘Ó\T>∑T ∫Á‘· |ü]ÁX¯eT˝À n&ÉT>∑T ô|{≤ºs¡T.
‘·q ‘=$Tà<äe ∫Á‘·yÓTÆq $»j·÷yê] ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$µ ∫Á‘·+ <ë«sê
ÁãVü‰à+&ÉyTÓ qÆ >∑T]Ô+|ü⁄qT dü+bÕ~+#ês¡T. Çø£ nø£ÿ&ç qT+&ç yÓqTø£≈î£
‹]–#·÷&Éì Äj·Tq Hê{Ï düe÷»+˝À q≥T\qT ‘·≈î£ ÿekÕúsTT yê]>±
#·÷ùd kÕúsTTqT+&ç q≥T\qT Áù|ø£å≈£î\T ‘·eT <Ó’yê\T>± |üPõ+#˚
kÕúsTTøÏ ‘Ó∫Ãq ø£fi≤ø±s¡T&ÉT mHé{ÄÏ sY. q≥ J$‘·+˝À 300 ∫Á‘ê\≈£î
ô|’>± bÂsêDÏø£, C≤q|ü<ä, #ê]Á‘·ø£, kÕ+|òæTø£ ∫Á‘ê\˝À q{Ï+∫
yÓT|æŒ+∫q @¬ø’ø£ q≥T&ÉT mHé{ÏÄsY. ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ ‘Ó*dæq+‘·>±
uÛ≤s¡‘· sêe÷j·TD≤\T Ç‘·s¡ uÛ≤cÕ Áù|ø£å≈£î\≈£î ‘Ó*j·Te+fÒ Ä
|òTü q‘· q+<äeT÷] ‘ês¡ø£ sêe÷sêe⁄>±]πø <ä≈î£ ÿ‘·T+~. sêeTT&ÉT>±,
sêeDT&ç>±, ø£èwüßí&ç>±, <äTs√´<ÛäqT&ç>±, ns¡T®qT&ç>±, ø£s¡Tí&ç>± Ç˝≤
mH√ïs¡ø±\ bÕÁ‘·\˝À uÛ≤s¡‘· sêe÷j·TD≤\ >±<Û\ä qT ‘Ó\T>∑T yê]øÏ
|ü]#·j·T+ #˚dæq |òüTq‘· mHé{ÏÄsY<˚ n+fÒ n‹X¯jÓ÷øÏÔ ø±<äT.
n+‘Ó+<äT≈£î n|üŒ{Ï <˚X¯yê´|üÔ+>± <ä÷s¡<äs¡ÙHé˝À Á|ükÕs¡eTyÓTÆ
dü+#·\q+ düèwæº+∫q sêe÷j·TD+ d”]j·T˝Ÿ sêe÷q+<é kÕ>∑sY,
mHé{ÏÄsY sêeTT&ÉT>± q{Ï+∫q ∫Á‘ê\qT #·÷dæ sêe÷sêe⁄
dü \ Vü ‰ \‘√ s¡ ÷ bı+~+#ê&É + fÒ ‘Ó \ T>∑ T yê]øÏ Ç+‘· ø £ + fÒ
>∑s¡«ø±s¡Dy˚TeTT+~? mHé{ÏÄsYì m≈£îÿe ∫Á‘ê\T &Ó’¬sø˘º #˚dæq
<äsÙ¡ ≈£î&ÉT mHé{ÄÏ sπ ø±e&É+ eTs√ ]ø±s¡T.¶ q≥q≈£î ˙sê»Hê\+~+∫,
‘·q ñqï‹øÏ ø±s¡DyÓTÆq Áù|ø£åø£ <˚e⁄fi¯fl s¡TD+ rs¡TÃø√yê\ì ‘·q
q≥J$‘êìï e~˝Òdæ Á|üC≤ùde yÓ’|ü⁄ n&ÉT>∑T\T y˚XÊs¡T. ∫e]<ëø±
n<˚ dü÷Œ¤]‘Ô √ J$+∫q eTVü≤˙j·TT&ÉT, #·]Á‘·ø±s¡T&ÉT, ∫s¡dàü s¡Dj
° T· T&ÉT,
Ä+Á<ÛTä \ kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT eTq q+<äeT÷] ‘ês¡øs£ êe÷sêe⁄. Äj·Tq
»qà~H√‘·‡e+ eTq ‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]ø° ìdüŒ+<˚Vü≤+>± Ä‘·à>ös¡e
~H√‘·‡ey˚T.
3
»qàuÛÑ÷$T
kÕe÷qT´&ç #˚‹˝À bÕX¯ó|ü‘êÅdüÔ+
düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+
>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT uÛ≤>∑+
ˇø£ e´øÏÔ jÓTTø£ÿ J$‘êìøÏ ˝Ò<ë ùd«#Û÷ ≈£î dü++~Û+∫q
nuÛÑ´s¡∆q n+~q 48>∑+≥\ ˝À|ü\ düe÷#êsêìï
Çyê«*.
n dü÷∫+∫q ø±\ |ü]$T‹˝À|ü\ nuÛÑ´s¡∆q≈£î ‘·–q
ìs¡j
í ÷· ìï Çe«˝Òq|üð&ÉT $»„|ìÔæ ‹s¡dÿü ]+#·q≥T¢>±
uÛ≤$+#·e#·TÃqT.
n $»„|æÔì >∑qTø£ ‹s¡düÿ]ùdÔ Ä $wüj·÷ìï Á|üuÛÑT‘·«
(bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] ìsêø£]+#·&ÜìøÏ >∑\
ø±s¡D≤\T
n (2) ‹s¡düÿ]+∫q nuÛÑ´s¡∆\q≈£î m|üŒ{Ï˝À>± n|”Œ\T
#˚düTø√e#·TÃH√ <ëìøÏ ‘·–q ìØí‘· ø±\e´e~Ûì
#Ó|üŒ&É+, $#ês¡D≤~Ûø±] $esê\T ‘Ó*j·TCÒj·÷*.
n Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡ eqs¡T\qT dü]b˛\Ã˝Òì $<Ûä+>±
eT[fl+#·e\dæ sêe≥+ ]ø±s¡T\¶ |ü]s¡øDå£ , uÛÁÑ <ä‘≈· î£
Vü‰ìø£s¡yÓTÆq<äsTT‘˚ ‘·|üŒ ø√]q düe÷#êsêìï
kÕ<Ûës¡D+>± n+<äCÒj·T&ÉeTÚ‘·T+~.
n bÕøÏåø£+>± düe÷#êsêìï n+<ä CÒj·÷*‡q|üð&ÉT,
Á|üuTÑÛ ‘·« (bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] <äsU¡ ≤düT<Ô ës¡TìøÏ
Á|üø£≥q <ë«sê ‘Ó*j·TCÒj·T&É+.
m. yêdüÔyê+XÊ\ |ü]o\q\qT ø£\T|ü⁄ø=ì, ìπs›•‘·
$wüj·÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q Äj·÷ |ü]o\q\
Ä<Ûës¡+>± ìs¡íj·÷ìøÏ ø±s¡D≤\qT ‘Ó˝≤Œ*.
_. ìs¡íj·T+ #˚dæq e´øÏÔ jÓTTø£ÿ ù|s¡T, Vü≤√<ë.
dæ. n‘·&TÉ /ÄyÓT >∑Dq #˚dqæ s¡TdüTeTT, <äsU¡ ≤düT<Ô ës¡T&ÉT
»eT#˚j·Te\dæq yÓTT‘·Ô+ s¡TdüTeTT $esê\T.
&ç. n‘·&ÉT/ÄyÓT Vü≤≈£îÿ\qT >ös¡$dü÷Ô yÓ\¢&ç #˚j·T˝Òì
düe÷#ês¡ uÛ≤>∑ ìs¡íj·÷ìï düMTøÏå+∫, s¡TdüTeTT
yÓTT‘êÔìï $~Û+#·&É+ ˝Ò<ë bı+<äe\dæq y˚Ts¡≈£î
düe÷#êsêìï n+~+#ê*.
n ‘·èrj·T |üø±å ìøÏ #Ó+~q ˝Ò<ë n+~+∫q düe÷#ês¡+
n‹ s¡V≤ü dü´yÓTqÆ ~>± ‘·èrj·T |üø+å£ uÛ≤$+∫q≥¢sTT‘˚
Á|üuTÑÛ ‘·« (bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] düe÷#ês¡+ nH˚~
5s√E\˝À>± dü<äs¡T ‘·èrj·T |üøå±ìøÏ Áyê‘·|üPs¡«ø£
Á|üø£≥qqT Çyê«*. yê] $qïbÕìï |ü]>∑D˝ÀøÏ
rdüTø√yê*.
n Á|üø£≥q n+~q 10s√E\˝À>± düe÷#ês¡ yÓ\¢&ç
Á|ü‹bÕ<äqô|’ ‘·èrj·T |üøå±ìøÏ neø±X¯+ Çyê«*.
n+<äTu≤≥T˝À >∑\ düe÷#ês¡+ @eTT+~?
1. ãVæ≤s¡+>∑ yÓ\¢&çøÏ $TqVü‰sTT+|ü⁄˝Ò$T{Ï?
yÓ\¢&ç#˚j·T&É+˝À á ÁøÏ+~ $TqVü‰sTT+|ü⁄\T
Çe«ã&çq$.
n uÛ≤s¡rj·T ◊ø£´‘·≈£î, kÕs¡«uÛÖeT‘ê«ìøÏ Á|ü‹≈£L\
|ü]D≤e÷\qT ø£*Z+#˚ düe÷#ês¡+, <˚X¯ uÛÑÁ<ä‘·≈£î,
n
9.
4
ø°\ø£yÓTÆq, yÓ’C≤„ìø£ ˝Ò<ë Ä]∆ø£ Á|üjÓ÷»Hê\T,
$<˚ X Ê\≈£ î dü + ã+<Û ä + ˝Ò < ë H˚ s ê\qT
Áù|πs|æ+#·&ÜìøÏ neø±X¯+ ø£*Œ+#˚ düe÷#ês¡+,
yÓ\¢&çøÏ $TqVü‰sTT+|ü⁄\T.
n @<ÓH
’ ê Hê´j·TkÕúq+ ˝Ò<ë Á{ÏãT´q˝Ÿ (n~Ûøs£ D¡ kÕúq+)
Á|ü # · T ]+#· ≈ £ L &É < ä ì ìs√~Û + ∫q ˝Ò < ë #· ≥ º +
ìùw~Û+∫q $wüj·T+ Hê´j·TkÕúHê\ ~Ûø±ÿs¡+ ˝ÀøÏ
edüTÔ+<äqT≈£î+fÒ Ä düe÷#ês¡+.
n ø
π +Á<ä XÊdüq eT+&É* (bÕs¡y¢ TÓ +{Ÿ) ˝Ò<ë sêÁwüº XÊdüq
düuÛÑ\ Á|ü‘˚´ø£ Vü≤≈£îÿ\ ñ\¢+|òüTq≈£î ø±s¡DeTj˚T´
düe÷#ês¡+.
n yêDÏ»´ $X¯«dü˙j·T‘·, yê´bÕs¡ s¡Vü≤kÕ´\T, y˚T<Û√
dü+|ü‹øÔ Ï dü+ã+~Û+∫q, yÓ\&¢ #ç ù˚ d düe÷#ês¡+ b˛{°
s¡+>∑+˝À ‘·èrj·T |üø±å ìøÏ Vü‰ì ø£\TZ‘T· +<äqT≈£î+fÒ
Ä düe÷#ês¡+ $düÔè‘· Á|üC≤Á|üjÓ÷»Hê\ <äècÕº´
n~Ûø±s¡ es¡+Z yÓ\&¢ ç #˚j÷· *‡+<˚qì uÛ≤$+∫qf…‘¢Æ ˚
n≥Te+{Ï düe÷#êsêìï yÓ\¢&ç+#·e#·TÃqT.
n $<˚o Á|üuTÑÛ ‘·«+ qT+∫ n+~q s¡V≤ü dü´ düe÷#ês¡+.
n @<Ó’q düe÷#ês¡+ yÓ\¢&ç e\¢ @ e´øÏÔ ÁbÕD≤ì¬ø’Hê
˝Òø£ uÛÖ‹ø£ uÛÑÁ<ä‘· ¬ø’Hê Vü‰ì ø£\TZ‘·T+<äqT≈£î+fÒ
n˝≤+{Ï düe÷#ês¡+, #·{≤º\ neT\T, uÛÑÁ<ä‘ê
Á|üj÷Ó »Hê\ ø=s¡≈î£ s¡V≤ü dü´ düe÷#ês¡+ n+~+∫q
˝Òø£ düVü‰j·T|ü&çq yê] >∑T]Ô+|ü⁄q≈£î <ë]rùd
düe÷#ês¡+.
n <äsê´|ü⁄Ô Á|üÁøÏj·TqT, H˚s¡düTÔ\qT |ü≥Tº≈£îH˚+<äT≈£î
n_ÛjÓ÷>∑+ q&É|ü&ÜìøÏ nes√<Ûë\T ø£*Œ+#˚
düe÷#ês¡+.
n eT+Á‹eT+&É*, ø±s¡´<äsT¡ Ù\T, Ç‘·s¡ n~Ûø±s¡T\T, düV‰ü
eT+Á‹ eT+&É* |üÁ‘ê\T.
n Á|üC≤ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î, Á|üj÷
Ó »Hê\‘√ ì$T‘·+Ô ˝Òì
e´øÏ>Ô ‘∑ · düe÷#ês¡+ ˝Ò<ë n+‘·s+¡ –ø£ J$‘ê\˝ÀøÏ
‘=+–#·÷ùd neø±X¯+ ø£*Œ+#˚ düe÷#ês¡+.
2. ø=+‘·u≤Û >±ìï e÷Á‘·yT˚ yÓ\&¢ #ç ù˚ d nqTeT‹ ñ+<ë?
n ø√]q ]ø±s¡T˝
¶ À yÓ\&¢ ç qT+∫ $TqVü‰sTT+|ü⁄ bı+~q
uÛ≤>±ìï düe÷#êsêìï n+~+#·&É+.
3. düe÷#ês¡ #·≥+º qT+&ç $TqVü‰sTT+|ü⁄ >∑\ yê¬ses¡T?
n π ø +Á<ä s¡ V ü ≤ dü ´ dü e ÷#ês¡ , uÛ Ñ Á <ä ‘ ê dü + dü ú \ T /
Ç+{Ï*C…Hé‡ ã÷´s√ ØôdsYà mq˝≤dædt $+>¥
(¬s$q÷´ Ç+f…*C…Hé‡ &Ó’¬sø£ºπs{Ÿ), mHé bò˛sY‡yÓT+{Ÿ
&Ós¬’ ø£sπº {Ÿ / (Hês√ÿ{Ïø‡˘ ø£+Á{À˝Ÿã÷´s√), @$j˚TwüHé
ØôdsYà ôd+≥sY / Á|ü‘˚´ø£ dü]Vü≤<äT› <äfi¯+ (ôdŒwü˝Ÿ
ÁbòÕ+{Ïj·TsY bò˛sY‡), dü]Vü≤<äT› uÛÑÁ<ä‘ê <äfi¯+, πø+Á<ä
Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘ê <äfi¯+ / ◊.{Ï._.|æ., mHé.mdt.õ.,
nkÕ‡yéT ¬s’|òæ˝Ÿ, Á|ü‘˚´ø£ ùdyê ø±s¡´πø+Á<ä+ (ôdŒwü˝Ÿ
düØ«dt ã÷´s√), Á|ü‘˚´ø£ $uÛ≤>∑+`πø+Á<ä s¡Vü≤dü´
dü e T#êsê dü + #ê\ø£ ø±sê´\j· T + (dæ ◊ &ç ) ,
n+&Ée÷Hé n+&é ìø√u≤sY, H˚s¡$uÛ≤>∑+`πø+Á<ä
s¡Vü≤dü´ düeT#êsê dü+#ê\ø£ ø±sê´\j·T+ `
πø+Á<ä$uÛ≤>∑+, <ëÁ<ä n+&é Hê>∑sY Vü≤y˚* eT]j·TT
Á|ü‘´˚ ø£XÊK, \ø£Bå «|t b˛©dt. sêÁwüº Á|üuTÑÛ ‘ê«\ <ë«sê
Á|ü ø £ { Ï + |ü ã &ç q Á|ü ‘ ˚ ´ ø£ dü + dü ú \ qT
$TqVü‰sTT+#·&ÉeTÚ‘·T+~. n$˙‹ Äs√|üD\T,
e÷qeVü≤≈£îÿ\ ñ\¢+|òTü q≈£î dü+ã+~Û+∫q$ ñ+fÒ
Äj·÷ dü+düú\ düe÷#êsêìï n+~+#·&É+˝À
$TqVü‰sTT+|ü⁄ ñqï|üŒ{Ïø° n~ e]Ô+#·<äT. πø+Á<ä
˝Ò<ë sêÁwüº düe÷#ês¡ ø£MTwüHé ÄyÓ÷<äyTÓ qÆ ‘·sê«‘·H˚
e÷qe Vü ≤ ≈£ î ÿ\≈£ î dü + ã+~Û + ∫q Äs√|ü D \
e´eVü‰s¡+ ñqï≥¢sTT‘˚ Ä düe÷#êsêìï Çyê«*.
10. düe÷#ês¡+ ø√dü+ nuÛÑ´]∆+#˚ $<Ûëq+
1. düe÷#ês¡+ ø=s¡≈£î nuÛÑ´]∆dü÷Ô #˚ùd <äs¡U≤düTÔ
$<Ûëqy˚T$T{Ï?
n *œ‘· |üPs¡«ø£+>± >±˙ ˝Ò<ë m\Áø±ºìø˘ s¡÷|ü+˝À
>±˙ Ç+^¢wt, Væ≤+B ˝Ò<ë kÕúìø£ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü˝À
>±˙, Á|üuÛÑT‘·« düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ $esê\qT
<Ûäs¡U≤düTÔ #˚dü÷Ô düe÷#êsêìï ø√s¡&É+.
n dü e ÷#ês¡ + ø√s¡ & ÜìøÏ >∑ \ ø±s¡ D ≤\qT
‘Ó*j·TCÒj·Te\dæq nedüs¡+ ˝Ò<äT.
n ìØí‘· s¡TdüTeTTqT #Ó*¢+#·e˝…qT (<ë]Á<ä´ πsK≈£î
~>∑Te>∑\ es¡Z+ yês¡T‘·|üŒ)
2. düe÷#êsêìï bı+<ä&ÜìøÏ >∑\ ø±\ |ü]$T‹
@$T{Ï?
n <äs¡U≤düTÔ #˚]q 30s√E\˝À>± düe÷#ês¡$Tyê«*.
n ˇø£ e´øÏÔ J$‘·+ ˝Ò<ë ùd«#·Ã≈£î dü+ã+~Û+∫q
$wüj·T+˝À 48>∑+≥\˝À|ü\ düe÷#ês¡$Tyê«*.
n düV‰ü j·T düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ düe÷#ês¡+ ø√dü+ Ç∫Ãq
<äs¡U≤düTÔ $wüj·T+˝À düe÷<Ûëq+ #Ó|üŒ&ÜìøÏ
5s√E\ e´e~Ûì ø£\T|ü⁄ø√yê*.
n ‘·èrj·T |üø£å+ >∑qTø£ düe÷#êsêìï ñqï≥¢sTT‘˚
40s√E\ ø±\e´e~Ûì (>∑]wüº ø±\e´e~Û ‘·èrj·T
|üøå±ìøÏ Ç∫Ãq düeTj·T+ ø£\T|ü⁄ø=ì) Çyê«*.
n ìsê∆]‘· düeTj·T+˝À düe÷#êsêìï n+~+#·ø£b˛‘˚
>∑qTø£ nuÛ´Ñ s¡q∆ qT ‹s¡dÿü ]+∫q≥T¢>± uÛ≤$+#·e#·TÃ.
3. #Ó*¢+#·e\dæq s¡TdüTeTT m+‘·?
n düeTT∫‘·yÓTÆq ì]›wüº s¡TdüTeTTqT <äs¡U≤düTÔ ø=s¡≈£î ñ
+&Ü*.
n eT]+‘· s¡TdüTeTT #Ó*¢+#ê\+fÒ Áyê‘·|üPs¡«ø£+>±,
˝… ø Ï ÿ +∫q $esê\‘√ u≤≥T m+‘· yÓ T T‘· Ô +
#Ó*¢+#ê˝À ‘Ó*j·TCÒj·÷*.
n ø±\ e´e~Û ˝ À>± Á|ü u Û Ñ T ‘· « dü e ÷#ês¡ n~Û ø ±],
<äs¡U≤düTÔ<ës¡TìøÏ düe÷#êsêìï Çe«˝Òì |üø£å+˝À
ñ∫‘·+>±H˚ düe÷#êsêìï Çyê«*.
»qàuÛÑ÷$T
Á≥dtº n+~+∫q
´ ùde\ì\e+&ç
$esê\T
s¡nø√º
ø£Ô<ãëqsY e÷dü
+ #˚+j˝À·T+&ç
` bÕÁD<ëÄs√>∑
‘·\T>±
ø£s¡÷ï\T õ˝≤¢ uÒ‘·+#Ós¡¢ Á>±eT+˝À »]–q mHé{ÏÄsY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yês¡T ìs¡«Væ≤+∫q yÓT>± yÓ<’ ´ä •_s¡+ Á>±eTdüT\ú
eTqïq\+<äT≈£î+~. ø£s¡÷ï\T neTà ÄdüT|üÁ‹øÏ #Ó+~q 10 eT+~
yÓ’<äT´\T, ˝≤´uŸ f…ø°ïwæj·TqT¢ á yÓ’<ä´ •_sêìøÏ Vü‰»¬s’ |ü\T s¡ø±\
yÓ<’ ´ä ùde\qT n+~+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ kÕúìø£ XÊdüq düuTÑÛ ´\T
l ¬ø.Ç.ø£èwüíeT÷]Ô Vü‰»¬s’ yÓ’<ä´ •_sêìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á yÓ’<ä´
•_s¡+ <ë«sê 1,059 eT+~øÏ ñ∫‘·+>± Äj·÷ |üØø£å\T
ìs¡«Væ≤+#·&Éy˚T ø±ø£ ˇø£ \øå± eTTô|ò’Œ¤y˚\ s¡÷bÕj·T\ $\TyÓ’q
eT+<äT\ |ü+|æD°#˚kÕs¡T. yÓqTø£ ã&çq ÁbÕ+‘ê\˝À Ç˝≤+{Ï yÓ’<ä´
•_sê\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ n_Ûq+<ä˙j·TeTì ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï
eø£Ô\T n_ÛÁbÕj·T|ü&ܶs¡T.
ôV’≤<äsêu≤<é sê+q>∑sY &ç$»Hé˝À Á≥dtº ìs¡«Væ≤+∫q eT©º
ôdŒcÕ*{° yÓ<’ ´ä •_sêìøÏ kÕúì≈£î\qT+&ç $X‚wü düŒ+<äq \_Û+∫+~.
>√¢ã˝Ÿ ÄdüT|üÁ‹ |ü\T $uÛ≤>±\≈£î #Ó+~q 15 eT+~ yÓ<’ ´ä ì|ü⁄DT\T
s√>∑T\qT |üØøÏå+∫ yê]øÏ nedüs¡yÓTÆq eT+<äT\qT ñ∫‘·+>±
n+<äCÒkÕs¡T. bÂwæºø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï |æ\¢\T,
eTVæ≤fi¯\≈£î eT©º $≥$THé {≤u…¢{Ÿ‡ n+<äCÒkÕs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yÓ’<ä´ $uÛ≤>∑+ qT+&ç lsêeTeT÷]Ô,
$»jYT≈£îe÷sY\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á ø±s¡´Áø£eT+ <ë«sê düTe÷s¡T
1,272 eT+~øÏ yÓ’<ä´ ùde\+~+#·&Éy˚T ø±ø£ ñ∫‘·+>± eT+<äT\
|ü+|æD° ≈£L&Ü #˚j·T&É+ »]–+~.
mHé{ÏÄsY düT»\
•
•
•
•
nø√ºãsY e÷dü+˝À ¬s+&ÉT yê≥sYbÕ¢+≥T¢ ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT.
nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ã+&ÉMT<ä|ü*¢ Á>±eT+˝À @sêŒ≥T #˚j·Tã&çq
á bÕ¢+≥TqT kÕúìø£ bÕs¡¢yÓT+≥T düuÛÑT´\T l mHé.øÏwüº|üŒ
Äs¡+_Û+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ sêbÕÔ&TÉ XÊdüq düuTÑÛ ´sê\T leT‹
|ü]{≤\ düT˙‘·, bÕs¡∆kÕs¡~Û ‘·~‘·s¡T\T Vü‰»¬s’j·÷´s¡T.
|ü•ÃeT>√<ëe] õ˝≤¢ ø£\«\|ü*¢ Á>±eT+˝À nø√ºãsY 3e yês¡+˝À
»]–q yê≥sYbÕ¢+≥T ÁbÕs¡+uÛÀ‘·‡yêìøÏ kÕúìø£ XÊdüq düuÛÑT´\T
l {Ï.$.sêe÷sêe⁄ ÁbÕs¡+_Û#ês¡T. á ø±s¡´Áø£+˝À ì&É<äy√\T
XÊdüqdüuÛÑT´\T l _.X‚cÕsêe⁄ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
Ç‘·s¡ Á|ü<˚XÊ\˝À ≈£L&Ü eTs√ 19 q÷‘·q yê≥sYbÕ¢+≥T¢ ìsêàD
<äX¯\˝À ñHêïsTT.
Ç|üŒ{Ï es¡≈£î @sêŒ≥T #˚j·Tã&çq yê≥sYbÕ¢+≥¢ <ë«sê nø√ºãsY
e÷kÕìøÏ 14,43,969 ©≥s¡¢ düTs¡øÏå‘· Á‘ê>∑T˙s¡T düs¡|òüsê
#˚jT· ã&çq~.
Áu…dtºπøq‡sY ne>±Vü≤Hê dü<ädüT‡
ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ eT]j·TT mHé{ÏÄsY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yê] dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡´+˝À nø√ºãsY˝À »]–q Áu…dtºπøq‡sY
ne>±Vü≤Hê yês√‘·‡yê\≈£î dæmdtdæ kÕ|tºy˚sY kı\÷´wüHé y˚~ø£>± ì*∫+~. á
ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ ô|<ä› m‘·TÔq eTVæ≤fi≤ ñ<√´>∑T\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ
ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ yÓT&çø£˝Ÿ Ä+ø±\J $uÛ≤>±~Û|ü‹
&܈ˆôd+~∏˝Ÿ C…. sê»|üŒ eTTK´ n‹~Û>± Vü‰»¬s’ Á|üdü+–+#ês¡T. e÷s¡T‘·Tqï
JeqXË ’ * , yê‘êes¡ D |ü ] dæ ú ‘ · T \ eT÷\+>± Áu… d t º π ø q‡sY π ø dü T \T
n~Ûøe£ TÚ‘·THêïj·THêïs¡T. H˚&TÉ n+<äTu≤≥T˝À ñqï Ä<ÛTä ìø£ kÂø£sê´\ eT÷\+>±
‘=*<äX¯˝ÀH˚ Áu…dtºπøq‡sY >∑T]Ô+#·≥+ kÕ<Ûä´eTqïs¡T. Ç~es¡ø£{Ï˝≤ ø±ø£ πøq‡sY
nq>±H˚ eTè‘·T´e⁄ nH˚ uÛ≤eq H˚&TÉ ˝Ò<Hä ˚ Ç<ä+‘ê øπ e\+ ne>±Vü≤q≈£î ô|+#·≥+
e˝Ò¢ kÕ<Ûä´yÓTÆq<ä˙ nHêïs¡T.
H˚{øÏ ° düs¬ q’ ne>±Vü≤Hê˝À|ü+, yÓ<’ ´ä kÂø£sê´\ ˝Ò$T e\¢ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\
eTVæ≤fi¯\˝À ÁbÕ<Ûä$Tø£ kÕúsTT˝À Bìì >∑T]Ô+#·˝Òø£ b˛‘·THêïeTì ny˚<äq e´ø£Ô+
#˚kÕs¡T. ùdyê <äèø£Œ<Ûä+‘√ |üì#˚düTÔqï ãdüe‘ês¡ø£+ πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ ‘·s¡|ü⁄q
ìs¡«Væ≤+∫q á ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zq&ÜìøÏ eTT+<äTø=∫Ãq ñ<√´>∑T\qT Äj·Tq
n_Ûq+~+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ‘·s|¡ ⁄ü q mõj·T+
$H√<é≈î£ e÷sY, Äs√>∑´$uÛ≤>∑+ y˚TH˚»sY $»jYT≈£îe÷sY bÕ˝§ZHêïs¡T. dæmdtdæ dü+düú
Á|ü‹ì<ÛäT\T>± e÷q+ ÁãVü≤àj·T´, s¡»˙ø±+‘Y\T @sêŒ≥¢qT |üs¡´y˚øÏå+#ês¡T.
5
»qàuÛÑ÷$T
yê´bÕs¡+˝À eT+∫ CÖ‘ê‡Væ≤≈£î\qT >∑T]Ô+∫
yê]øÏ ‘·–q yÓTfi¯≈£îe\T H˚]Œ+∫ yê´bÕs¡+˝À ñqï‘·+>±
m~π>˝≤ r]Ã~<˚› Ç&ç|æ (m+≥sYÁô|q÷´sY &Óe\|tyÓT+{Ÿ)
ø±s¡ ´ Áø£ e ÷ìøÏ Á≥dt º y˚ T H˚ õ +>¥ Á≥d” º l Hêsê
#·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT >±s¡T lø±s¡+ #·T{≤ºs¡T. á s√Eq
Á|ü | ü + #· + ˝À eTπ s C≤‹øÏ rdæ b ˛ì ‘Ó * $‘˚ ≥ \T,
y˚T<∏√dü+|ü<ä eTq ‘Ó\T>∑Tyê]˝À ñHêïj·Tì, yê]øÏ ø=+‘·
•ø£åD, yÓTfi¯≈£îe\T n+~e«>∑*–‘˚ Äj·÷ s¡+>±\˝À u≤>±
sêDÏ + #· > ∑ \ s¡ ì Äj· T q $XÊ«dü + . á Áø£ e T+˝ÀH˚
yê´bÕs¡+˝À W‘ê‡Væ≤≈£î˝…’q yê]ì >∑T]Ô+∫, yê]øÏ ‘·–q
•ø£åDì∫à yê]ì eT+∫ yê´bÕs¡düTÔ\T>± ì\u…≥º&ÜìøÏ
ø±yê*‡q ne>±Vü≤q, •ø£åD e+{Ï düVü‰j·T düVü≤ø±sê\qT
n+~+#·&ÜìøÏ dæ<ä∆yÓTÆ+~.
yê´bÕs¡+ #˚j·T&É+˝À Ç~ es¡πø nqTuÛÑe+
e⁄+<ë ˝Ò<ë? ˇø£y˚fi¯ e⁄+fÒ #˚düTÔqï yê´bÕs¡+ dü¬s’q<˚Hê?
Ç|ü Œ {Ï ø ° ñqï yê´bÕs¡ + ˝À sêDÏ + #· ˝ Ò ø £ b ˛e&ÜìøÏ
ø±s¡D≤˝Ò$T{Ï? H˚{Ï |ü]dæú‘·T˝À¢ @ s¡+>±\˝À eT+∫
neø±XÊ\THêïsTT? yê{ÏøÏ nedüs¡yÓTÆq ô|≥Tºã&ç m+‘·?
ãTTD≤\qT u≤´+≈£î\ qT+∫ m˝≤ düeT≈£Ls¡TÃø√yê*?
ãTTD+ <=]øÏ q ‘· s ¡ T yê‘· yê´bÕsêìï m˝≤
ÁbÕs¡ + _Û + #ê*? á yê´bÕs¡ + ˝À Ç~es¡ π ø e⁄qï
b˛{°<ës¡T\T mes¡T? m˝≤+{Ï yÓTfi¯≈£îe\‘√ yê´bÕsêìï
6 »qàuÛ÷Ñ $T
eè~∆ #˚ j · T >∑ \ +? uÛ Ñ $ wü ´ ‘· T Ô ˝ À yê´bÕsêìøÏ e#˚ Ã
Çã“+<äT\qT m˝≤ m<äTs=ÿyê*? Ç˝≤ nH˚ø£ dü+<˚Vü‰\qT
ìeè‹Ô #˚dü÷Ô yê]øÏ düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T n+~+#·&ÜìøÏ
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº u≤dü≥>± ì*Ã+~.
eTT+<äT>± W‘ê‡Væ≤≈£î\ qT+∫ ìã+<Ûäq\
y˚Ts¡≈£î |üP]Ô#˚dæ Ç∫Ãq <äs¡U≤düTÔ\T d”«ø£]+#·&É+,
yês¡+<ä]øÏ eT÷&ÉT s√E\ bÕ≥T yê´bÕs¡ e´eVü‰sê\T
düeTs¡∆e+‘·+>± ìs¡«Vü≤D≈£î nedüs¡yÓTÆq ì|ü⁄DT\ #˚‘·
•ø£åD Ç∫à dü]º|òæ¬ø{Ÿ Çe«&É+, yês¡T #˚j·T<ä\TÃ≈£îqï
yê´bÕsêìøÏ dü+ã+~Û+∫q ˇø£ |üP]ÔkÕúsTT ìy˚~ø£qT
‘·j·÷s¡T #˚j·T&É+, ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄ |üÁ‘ê\qT u≤´+≈£î≈£î
ô|≥Tºã&ç ø√dü+ <äs¡U≤düTÔ #˚j·T&É+, s¡TD+ eT+ps¡T
‘·s¡Tyê‘· yê´bÕsêìï ÁbÕs¡+_Û+#·&É+, ìs¡+‘·sêj·T+>±
#˚j·T÷‘· ìe«&É+, eT]+‘· n_Ûeè~∆ nedüs¡yÓTÆq •ø£åD\T
Çe«&É+ Á≥dtº ‘·q u≤<Ûä´‘·>± d”«ø£]+∫+~.
sêÁwü º + ˝À Ç˝≤+{Ï W‘ê‡Væ ≤ ≈£ î ˝… ’ q
yê´bÕs¡düTÔ\qT >∑T]Ô+∫ yês¡T m+#·T≈£îqï s¡+>±˝À¢ HÓ’‹ø£
$\Te\T, ìs¡ + ‘· s ¡ Áø£ e T•ø£ å D , yÓ T fi¯ ≈ £ î e\‘√
~q~Hê_Û e è~∆ #Ó + <˚ ˝ ≤ yê´bÕs¡ + ˝À eTT+<ä T ≈£ î
kÕ–b˛j˚T˝≤ mHé{ÏÄsY yÓ\T>∑Tu≤≥˝Àì Ç&ç|æ <ë«sê
W‘ê‡Væ≤≈£î˝…’q yê´bÕs¡düTÔ\qT eè~∆ #˚ùd˝≤ Á≥dtº ø£èwæ
#˚düTÔ+~.
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
u≤´+≈£î
˝ÀHé
:
:
:
:
:
:
:
õ.q+~ì
Ns¡\ neTàø£+ eT]j·TT f…Æ\]+>¥
q+<Ûë´\
q+<Ûë´\
ø£s¡÷ï\T
u≤´+ø˘ Ä|òt ãs√&É, q+<Ûë´\
s¡÷.1,00,000/`
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
u≤´+≈£î
˝ÀHé
: qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶
: bò˛¢sY$T˝Ÿ
: dü<ë•eù|≥
: dü+>±¬s&ç¶
: yÓT<äø˘
: u≤´+ø˘ Ä|òt ãs√&Ü, dü<ë•eù|≥
: s¡÷.1,50,000/`
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
<ë‘·
Ä]∆ø£kÕj·T+
:
:
:
:
:
:
:
sê<Ûä
#Ó|üð\T≈£îfÒº |üì
dæøÏ+Á<ëu≤<é ¬s’˝Ò«ùdºwüHé <ä>∑Zs¡
dæøÏ+Á<ëu≤<é
ôV’≤<äsêu≤<é
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
s¡÷.10,000/`
ôdô|º+ãsY HÓ\˝À Á≥dtº≈£î n+~q
$sêfi≤\ $esê\T
leT‹ sêj·Tì ø£èwüí≈£îe÷], <äT<äT›≈£Ls¡T, Á|üø±X¯+ õ˝≤¢ `
s¡÷.1,90,000 u l ¬ ø .ø√fÒ X ¯ « s¡ s êe⁄, ø£ è wæ ø£ H é Á dü º ø £ ¸ Hé ‡ ,
eT<ÛäTsêq>∑sY ` s¡÷.1,00,000 u l j·T+.s¡$#·+Á<ä, n<Ûä´≈£åî\T,
‘Ó\T>∑Tj·TTe‘·, |ü⁄≥|ü]Ô ` s¡÷.50,000 u mdtj·T+|æ u≤\J kÕsTT
yÓ÷{≤sY bÕ¢C≤, ø±øÏHê&É ` s¡÷.25,000 u l >ö‘·$T dædüºyéT‡ `
s¡÷.1,000 u l lìyêdüsêe⁄ n$]H˚ì ` s¡÷.1,116 u l
õ.mdt.ÄsY.eT÷]Ô eT]j·TT leT‹ õ.ñcÕsêDÏ ` s¡÷.1,116 u
leT‹ |æ.u≤˝eTDÏ ` s¡÷.25,000 u l ˙\ø£+sƒ¡+ ` s¡÷.508
u l mdt.düT<äs¡ÙHé #Í<ä] ` s¡÷.1,000 u l ¬ø.ôd’\» `
s¡÷.500 u leT‹ eTDÏl b˛\es¡|ü⁄ ` s¡÷.10,000 u l
u≤eP] s¡$ ` s¡÷.5,000 u l >∑<Ó› $.m˝Ÿ.Á|ükÕ<é ` s¡÷.5,200
u l ø£èwüí uÀsê ` s¡÷.200 u leT‹ düTuÛ≤wæDÏ ` s¡÷.5,000
u l u≤q\ >√|æ ` s¡ ÷ .2,000 u l >∑ D Ò w t ≈ £ î e÷sY `
s¡÷.1,000 u l ¬ø.lìyêdt, leT‹ {Ï.ñcÕ dæ+>¥ eT]j·TT
Ç‘·s¡ ñ<√´>∑T\T, ôV≤#Y.j·T+.&ÉãT¢´.mdt.mdt._., Ädæ|òtq>∑sY `
s¡÷.10,000 u l eTT<ë›|ü⁄s¡+ ø£ècÕí>ö&é, |òü‘˚q>∑sY ø±s=Œπs≥sY
` s¡÷.25,000 u l $»j·T≈£îe÷sY ` s¡÷.5,000 u leT‹
mHé.øöX¯\´ ` s¡÷.1,500 u l $.m˝Ÿ.Hêsêj·TD ` s¡÷.5,000
u l &ç.n\÷¢s¡j·T´ ` s¡÷.5,000 u ø±s=ŒπswüHéu≤´+≈£î
ñ<√´>∑T\T ` s¡÷.15,000 u l j·T+.sêeTT\T ` s¡÷.1,000
u l mdt.sêCÒX¯«s¡sêe⁄ ` s¡÷.1,500 u leT‹ õ.|ü⁄wüŒ\‘· `
s¡÷.5,000 u l j·T+.Ä+»H˚j·TT\T ` s¡÷.1,000. u
∫Hêï] n»jYT ∫øÏ‘·‡ø√dü+ sêÁwüºyê´|üÔ+>± nH˚ø£ eT+~ nC≤„‘·
<ë‘·\T q>∑<äT, #Óø˘\ <ë«sê n+~+∫q $sêfi≤\T `
u
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ‘·s¡|ü⁄q #˚düTÔqï |ü\T kÕe÷õø£
ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\ ìs¡«Vü≤Dô|’ m+‘√eT+~ düVü≤è<äj·TT˝…’q <ë‘·\T
düŒ+~+∫ ñ<ës¡+>± $sêfi≤\T n+<äCÒdüTÔHêïs¡T. $sêfi≤\+~+∫q
<ë‘·\+<ä]ø° Á≥dtº ‘·s¡|ü⁄q ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïeTT. á dü÷Œ]Ôì
eTTqTà+<äT ôd’‘·+ <ë‘·\T ø=qkÕ–kÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïeTT.
Á≥dt º ø Ï n+~+#˚ MT $sêfi≤\T @yÓ ’ H ê Ä<ëj· T |ü ⁄ |ü q Tï
#·≥º+`1961˝Àì ôdø£åHé 80G ÁøÏ+<ä $TqVü‰sTT+|ü⁄≈£î ns¡ΩeTe⁄‘êsTT.
MT $sêfi≤\qT #Ó≈£îÿ <ë«sê >±˙, &ç.&ç <ë«sê >±˙ mHé.{Ï.ÄsY.
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ù|s¡Tq á ÁøÏ+~ nÁ&ÉdüT≈£î |ü+|ü>∑\s¡T.
∫s¡THêe÷
dæ.Ç.z., mHé.{Ï.ÄsY.yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
s√&é.HÓ+.2, ã+C≤sêVæ≤˝Ÿ‡, ôV’≤<äsêu≤<é ` 34.
bò˛Hé HÓ+: 040`30145800, 9985216695
Email: [email protected], [email protected]
á »qàuÛÑ÷$T dü+∫ø£qT düø±\+˝À yÓ\Te]+#·∑&É+˝À
düVü≤ø£]+∫q n+<ä]ø° ø£è‘·»„‘·\T. eTTK´+>± düs¡«l •esêeTø£èwüí,
nì˝Ÿ eT]j·TT qs¡dæ+Vü≤sêe⁄ n+~+∫q ùde\T neT÷\´eTT.
yê]øÏ ª»qàuÛÑ÷$Tµ <ë«sê Á|ü‘˚´ø£+>± ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïeTT.
Designed by: Narasimha Rao G, 9705370350, 7207615299, [email protected]
Ç&ç|æ (m+≥sYôÁ|q÷´sY &Óe\|tyTÓ +{Ÿ)
• n$˙‹ e´‹πsø£ s¡#·q\˝À m+|æ¬ø’q $CÒ‘·\≈£î ªj·÷+{° ø£s¡|ü¸Hé j·T+>¥©&ÉsYµ nyês¡T¶\ ãVüAø£s¡D
ªª
n~Ûø±sêìï n&ÉT¶ô|≥Tº≈£îì ø√{≤¢~ s¡÷bÕj·T\ Á|üC≤<ÛäHêìï ~>∑$T+>∑T‘·Tqï yê]
n$˙‹ì n+‘·yÓTT+~+#·&ÜìøÏ <˚X¯yê´|üÔ+>± »s¡T>∑T‘·Tqï n$˙‹ e´‹πsø£ b˛sê≥+
kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·sø¡ ±\+˝À e∫Ãq >=|üŒ ñ<ä´e÷\˝À ˇø£{.Ï nHêï Vü≤C≤πs Ç∫Ãq dü÷Œ¤]‘Ô √
á ñ<ä´e÷ìï eT]+‘· eTT+<äT≈£î rdüT≈£îyÓfi≤fl*‡q u≤<Ûä´‘· j·TTe‘·ô|’H˚ ñ+~
µµ
n $˙‹ e´edüúqT ≈£Lø£{Ïy˚fi¯fl‘√ ô|ø£*+∫
Äs√>∑´ø£sy¡ TÓ qÆ e÷s¡TŒ\‘√ ≈£L&çq düe÷» ìsêàDy˚T
Ä\+ãq>± nHêïVü≤C≤πs #˚düTÔqï XÊ+‹j·TT‘·
b˛sê≥+ <˚X¯yê´|üÔ+>± Á|üø£+|üq\qT düèwæºk˛Ô+<äì
á ñ<ä´eT+˝À Á|ür ˇø£ÿs¡÷ bÕ˝§Zq&É+ ‘·eT
u≤<Û´ä ‘·>± uÛ≤$+#ê\ì mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. nø√ºãsY 2q mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ
Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À mHé{ÏÄsY Á≥dtº uÛÑeHé˝À »]–q
>±+BÛ»j·T+‹ y˚&ÉTø£\qT Äj·Tq ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T.
Mdü+bÕ<äø£ es¡Z+M
{Ï.m˝Ÿ.Á|ükÕ<é, N|òt m&ç≥sY
dü\Vü‰<ës¡T ` mHé.{Ï.ÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº,
n<Ûä´≈£åî\T ` ‘Ó<˚bÕ mHé.ÄsY.◊.$uÛ≤>∑eTT
[email protected]
yÓTT≥|ü]Ô yÓ+ø£{Ÿ
dæ.Ç.z, mHé.{Ï.ÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
[email protected]
e~›H˚ì e÷˝≤´Á~Hêj·TT&ÉT
m&ç≥sY, ]f…ÆsY¶ s¡yêD≤XÊK ø£MTwüqs¡T
[email protected]
n$˙‹øÏ e´‹πsø£+>± sêÁwüºyê´|üÔ+>± $<ë´]∆˙
$<ë´s¡T∆\≈£î mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yês¡T
ôdô|º+ãsY e÷dü+˝À ^‘·, π>j·T, yê´dü s¡#·q\≈£î
dü+ã+~Û+∫q m+Á{°\qT ÄVü‰«ì+#·&É+ »]–+~.
BìøÏ sêÁwüºyê´|üÔ+>± $X‚wü düŒ+<äq \_Û+∫+~. á
Á|üø£≥q≈£î düŒ+<äq>± ‘Ó\T>∑T, Væ≤+B, Ç+^¢wüß
eT]j·TT ñs¡÷› uÛ≤wü\˝À e∫Ãq y˚˝≤~ m+Á{°\qT
m.$.j·Tdt. H˚‘·è‘·«+˝Àì ø£$T{° |ü]o*+∫ ñ‘·ÔeT
m+Á{°\qT m+|æø£ #˚dæ+~. m+|æ¬ø’q 21 eT+~
$<ë´]∆˙, $<ë´s¡T\∆ qT |òTü q+>± düHêàì+∫ C≤„|øæ \£ T
n+<äCÒkÕs¡T.
á dü+<äs¡“¤+>± ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Vü‰»¬s’q
$<ë´]∆˙ $<ë´s¡T\∆ qT ñ<˚•› +∫ Äj·Tq e÷{≤¢&Üs¡T.
<˚X¯ Á|ü»\‘√ C≤rjÓ÷<ä´eT dü÷Œ¤]Ôì ì+ù|˝≤
»s¡ T >∑ T ‘· T qï ñ<ä ´ eT+ sêuÀj˚ T s√E˝À¢ ˇø£
bÕs¡<äs¡Ùø£yÓTÆq e´ekÕúìsêàD+ ~X¯>± rdüT¬øfi≤fl\ì
Äø±+øÏ å + #ês¡ T . dü e ÷»+˝Àì nìï esêZ \ qT
Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·T>∑\ dü‘êÔ H˚{Ï j·TTe‘·sêìøÏ ñ
+<äHêïs¡T. á s√E Á|ü|+ü #· q\TeT÷\˝≤ $dü]Ô +∫q
eTq ‘Ó \ T>∑ T yês¡ T Äj· ÷ s¡ + >±\˝À
Á|ü ‹ uÛ ≤ e+‘· T \T>± sêDÏ + #· > ∑ \ >∑ T ‘· T +&É ≥ +
2 Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À s√eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©
3 düe÷»ùde≈£î dü÷Œ¤]Ô ø£*–+#˚˝≤ ªdü«s¡y˚<äµ
4 kÕe÷qT´&ç #˚*‘√ bÕX¯ó|ü‘êÅdüÔ+ ` düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+
5 Äs√>∑´ $uÛ≤>∑+, mHé{ÏÄsY düT»\
6 Ç&ç|æ (m+≥sYÁô|q÷´sY &Óe\|tyÓT+{Ÿ Áb˛Á>±yéT)
dü+‘√wüø£s¡yÓTÆq $wüj·TeTHêïs¡T.mø£ÿ&Ó’Hê n$˙‹øÏ
ì<äsÙ¡ q+>± sê»ø°jT· Hêj·T≈£î˝Ò ø£ìŒ+#·&+É Ä+<√fi¯q
ø£ * Œ+#˚ $wü j · T eT˙, BìeT÷\+>± yÓ T T‘· Ô +
Á|üC≤kÕ«eT´ e´edüúô|’q Á|ü»\T qeTàø£+ ø√˝ÀŒj˚T
|ü]dæ‹ú ñ+<äHêïs¡T. m+<äs√ ‘ê´>∑<qäÛ T\T ‘·eT <Ûqä ,
e÷q, ÁbÕD≤\qT <˚X¯e÷‘· ùde≈£î n+~+∫ ‘Ó∫Ãq
eTq kÕ«‘·+Á‘·´+ Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‹ô|<ä›<Ó’q eTq
Á|ü C ≤kÕ«e÷´\qT ø±bÕ&É T ø=ì <˚ X ¯ Á|ü » \
Á|ü j Ó ÷ »Hê\ø√dü + ø£ è wæ # ˚ j · ÷ \ì Äj· T q
|æ\T|ü⁄ì#êÃs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Á≥dtº dæÇz yÓTT≥|ü]Ô
yÓ+ø£{Ÿ n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+#ês¡T.
bòÕ‹e÷ (yÓT<äø˘), ¬ø.Ç+<äT\‘·, ‘·qTl
(ø£s÷¡ ï\T), $qjYT≈£îe÷sY (ÇÁãV”≤+|ü≥ï+), øπ md”«;
lsê+($XÊK|ü≥ï+) m+.<äTsêZ øÏsD¡ Y (dæø+Ï Á<ëu≤<é),
<ÛäqTs¡“¤<ëdü´+ ($»j·Tyê&É), Vü≤s¡¸es¡∆Hé ¬s&ç¶
(‘ê&ç|üÁ‹), ¬ø.kÕ]ø£ (ø£s¡÷ï\T), q÷‘·Hé ≈£îe÷sY
(yÓTsTTHêu≤<é), ¬ø. kÕsTT ùV≤eT+‘Y, lø±+‘Y
(ôV’≤<äsêu≤<é), kÕJ<ë uÒ>∑+ (>∑T+≥÷s¡T), bıHêï&É
øÏc˛sY ≈£îe÷sY ($»j·Tyê&É)\T á nyês¡T¶\qT
n+<äT≈£îqïyê]˝À ñHêïs¡T.
á ª»qàuÛÑ÷$Tµ q÷´dt˝…≥sY mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ ≥Ádtº mHéÄsY◊ $uÛ≤>∑+ |üs¡´y˚ø£åD˝À yÓ\Te&ÉT‘·T+~.
»qàuÛÑ÷$T
˝≤˝ŸãVü≤<ä÷sY XÊdæÔÅ
<˚X¯+˝À Vü≤]‘· $|ü¢yêìøÏ
;»+ y˚ùd ÄVü‰s¡ dü«j·T+ düeTè~›
~X¯>± q&ç|æ+∫q Á|ü<Ûëì l ˝≤˝Ÿ
ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ. C…’ »yêHé C…’øÏkÕHé
nH˚ ìHê<ëìï∫Ãq Hêj·T≈£î&ÉT.
bÕøÏkÕúHé‘√ 22s√E\ j·TT<ä∆+˝À
eTq <˚X¯ ôdì’ ø£ dü‘êÔ #ê{Ïq Á|ü<ëÛ ì.
ªªÇ\T¢ ˝Òì Vü≤√yéT $TìwüºsYµµ
nì |æ*|æ+#·T≈£îqï ñ‘·eÔ T $\Te\T
ø£\ Hêj·T≈£î&ÉT ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY
XÊÁdæÔ. 1961˝À Äj·Tq HÓÁVüA
eT+Á‹es¡+Z ˝À Vü≤√+XÊU≤ eT+Á‹>±
|üì#˚kÕs¡T. Äj·Tq |ü<ä$qT+&ç
yÓ<’ =*π>Hê{ÏøÏ Äj·Tq≈£î ñ+&É{≤ìøÏ
Ç\T¢ ≈ £ L &Ü ˝Ò < ä T . n+<ä T π ø
Äj·Tqø±ù|s¡T.
dü«‘·+Á‘· uÛ≤s¡‘· yÓTT<ä{Ï mìïø£\ düeTj·T+˝À ø±+Á¬>dt
»qs¡˝Ÿ ôdÁø£≥Ø>± ñHêïs¡T. bÕغ nuÛ´Ñ s¡T\∆ qT mqTï≈£îH˚ n~Ûø±s¡+
Äj·Tq<˚. ø±˙ |ü<ä$ô|’ yê´yÓ÷Vü‰+ ˝Òø£ Äj·Tq ˝Àø˘düuÛÑ≈£î
b˛{°#˚j·T˝Ò<äT. »eVü≤sY ˝≤˝Ÿ HÓÁVüA ã\e+‘·+‘√ Äj·Tq
sê»´düu≈ÑÛ î£ mìï¬ø’ s¬ ˝’ «Ò XÊK eT+Á‹>± u≤<Û´ä ‘·\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T.
¬s’˝Ò« XÊK eT+Á‹>± Äj·Tq kÕe÷q´ Á|üj·÷D°≈£î\≈£î edü‘·T\
ø£\Œq≈£î Á|üj·÷DÏ+#˚ <∏äs¡T¶ ø±¢düT ô|f…º\˝À edü‘·T\T ø£\Œq≈£î
Äj·Tq ø£èwæ#˚kÕs¡T. eT÷&Ée ‘·s¡>∑‹ ¬s’\T ô|f…º\˝À bòÕqT\
e+{Ï edü‘·T\T Äj·Tq ø£*Œ+∫qy˚. 1956˝À »s¡–q ¬s’\T
Á|üe÷<ëìøÏ HÓ’‹ø£ u≤<Ûä´‘· eVæ≤dü÷Ô Äj·Tq ‘·q |ü<ä$øÏ
sêJHêe÷ #˚XÊs¡T. n+‘·{Ï ñ<ë‘·Ô uÛ≤yê\Tø£\ Hêj·T≈£î\T
H˚&ÉT ˝Òs¡H˚ #ÓbÕŒ*. >±+<Û˚j·T e÷s¡Z+˝À ‘·q J$‘êì
eT\#·T≈£îqï Ä Hêj·T≈£î&ÉT Ä C≤‹|æ‘· »qà~Hêìï ≈£L&Ü
|ü+#·T≈£îHêïs¡T.
J$‘·+:
˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ Á|üdüTÔ‘· ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ˝Àì yÓT|òüT˝Ÿ
düsêsTT˝À nø√ºãsY 2, 1904q XÊs¡<ë Á|ükÕ<é, sêyéT<äT˝≤Ø
<˚M\ Ç+≥ »ìà+#ês¡T. ∫qï‘·q+˝ÀH˚ ‘·+Á&ç #·ìb˛>± yê]
y˚Tqe÷eT s¡|òüTTHê<∏é Á|ükÕ<é >±]+≥ ô|]>±s¡T. ÁbÕ<Ûä$Tø£
$<ë´q+‘·s¡+ ø±o˝Àì C≤rj·Tyê<ä ø±o $<ë´|”sƒ¡eTT˝À
#·<äTe⁄≈£îHêïs¡T. nø£ÿ&É $<ë´uÛ≤´düeTT nq+‘·s¡eTT 1926˝À
ªªXÊÁdæÔµµ nH˚ |ü{≤º |ü⁄#·TÃ≈£îHêïs¡T. 1928˝À Äj·Tq \*‘ê
<˚$ì ô|fi≤fl&Üs¡T. ø£{≤ïìøÏ ‘·qT e´‹πsø£yÓTÆq|üŒ{Ïø° ‘·q
e÷eT>±s¡T >∑DÒwt Á|ükÕ<é ã\e+‘·+ #˚ùdÔ ◊<äT >∑C≤\ U≤B
>∑T&ɶqT n&ç– rdüT≈£îHêïs¡T.
1921 yÓTT<ä\T 1942 eT<Û´ä
ø±\+˝À n˙ï kÕ«‘· + Á‘√<ä ´ eT
b˛sê{≤\˝À
Äj· T q
bÕ\T|ü + #· T ≈£ î Hêïs¡ T . @&É T kÕs¡ T ¢
C…’\TbÕ\j·÷´s¡T. yÓTT‘·Ô+ ‘=$Tà~
dü + e‘· ‡ sê\T Äj· T q C… ’ \ T˝ÀH˚
>∑&bç Õs¡T. 1930 n\Vü‰u≤<é ø±+Á¬>dt
ø£$T{° n<Û´ä ≈£îå &ç>± ñHêïs¡T. 1937˝À
ñ‘·Ôs¡Á|ü<˚XŸ nôd+;¢øÏ mìïø£j·÷´s¡T.
1951˝À sê»´düu≈ÑÛ î£ mìï¬ø’ s¬ ˝’ «Ò XÊU≤
eT+Á‹>± |ü ì #˚ k Õs¡ T . 1957˝À
mìïø£\ nq+‘·s¡+ ‹]– HÓÁVüA
eT+Á‹ es¡Z+˝À ‘=\T‘· s¡yêD≤,
düe÷#ês¡ XÊU≤ eT+Á‹>±, ‘·s¡Tyê‘·
yêDÏ»´ XÊU≤ eT+Á‹>± |üì#˚kÕs¡T.
1961˝À Vü≤√+eT+Á‹>± u≤<Ûä´‘·\T #˚|ü{≤ºs¡T.
Á|ü<ÛëqeT+Á‹>±:
1964˝À n|ü Œ {Ï Á|ü < Û ë ì »eVü ≤ sY ˝ ≤˝Ÿ HÓ Á Vü A
eTs¡D≤q+‘·s¡+ ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ >±s¡T Á|ü<ÛëqeT+Á‹
nj·÷´s¡T. XÊÁd”JÔ Á|ü<ëÛ qeT+Á‹ nj˚T´Hê{ÏøÏ <˚X+¯ ˝À rÁeyÓTqÆ
ÄVü‰s¡ dü+øå√åuÛÑ+ HÓ\ø=ì ñ+~. á dü+øå√uÛ≤ìøÏ ‘ê‘êÿ*ø£+>±
|ü]wüÿ]+#·&Üì¬ø’ $<˚XÊ\ qT+&ç ÄVü‰sêìï ~>∑TeT‹ #˚kÕs¡T.
‘·s¡Tyê‘· Bs¡Èø±*ø£ |ü]cÕÿsêì¬ø’ <˚X¯+˝À Vü≤]‘· $|ü¢yêì¬ø’
(Á^Hé ¬se\÷´wüHé) u≤≥\T |ü]#ês¡T.
1965 Ä>∑wüߺ˝À, bÕøÏkÕúHé ‘·q ùdq\qT Á|üjÓ÷–+∫
»eT÷à ø±oàs¡T˝Àì ø£#Y ÁbÕ+‘êìï ÄÁø£$T+#·T≈£î+~. ‘·<ë«sê
»eT÷àø±oàs¡T˝Àì Á|ü»\T ñ<ä´$T+∫ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+ qT+&ç
$&çb˛‘ês¡ì Ä•+∫+~. ø±ì n≥Te+{Ï ñ<Ûä´eT+ |ü⁄≥º˝Ò<äT.
bÕøÏkÕúHé ÄÁø£eTD >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£îqï ˝≤˝Ÿ ãVü≤<ä÷sY XÊÁdæÔ
yÓ+≥H˚ Á‹$<Ûä <äsƒê\≈£î ìj·T+Á‘·D πsKqT <ë{Ï ˝≤ôVAs¡T,
dæj÷· ˝Ÿø√{Ÿ\qT ÄÁø£$T+#·Tø√e&ÜìøÏ Ä<˚XÊ\T Ç#êÃs¡T. ‘·<ë«sê
bÕøÏkÕúHé <äT+<äT&ÉT≈£î #·s´¡ \qT düeTs¡+∆ >± m<äTs=ÿHêïs¡T. uÛ≤s¡‘·
ôd’ìø£ ã˝≤ìï Á|ü|ü+#êìøÏ #·÷|æ+#ês¡T. bÕøÏkÕúHé n<Ûä´≈£åî&ÉT
nj·T÷uŸ U≤Hé≈£î #·s¡Ã\≈£î ~–sêø£ ‘·|üŒ˝Ò<äT. s¡cÕ´ Á|ü<Ûëì
ø√dæ–Hé eT<Ûä´e]Ô‘·«+˝À »qe] 10, 1966q ‘êôwÿ+{Ÿ˝À
»]–q düe÷y˚XÊ\˝À ªH√`yêsYµ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]q Hê{Ï sêÁ‘˚
XÊÁd”ÔJ rÁe >∑T+&Ób˛≥T‘√ eTs¡DÏ+#ês¡T.
Äj·Tq eTs¡D≤q+‘·s¡+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n‘·´+‘·
Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq ªuÛ≤s¡‘·s¡‘·ïµ |ü⁄s¡kÕÿsêìï πø+Á<äÁ|òüuÛÑT‘·«+
1966˝À Á|üø£{Ï+∫+~.
>∑‘· ø=ìï dü+e‘·‡sê\T>± eTVæ≤fi¯\˝À n~Ûø£+>± >∑eTì+#·ã&ÉT‘·Tqï Áu…dtºπøq‡sY yê´~Û ÁbÕ<Ûä$Tø£ <äX¯˝ÀH˚ >∑T]Ô+|ü⁄,
ìyês¡D e+{Ï n+XÊ\ô|’ ñcÕ\øÏÎ bòÂ+&˚wüHé Ç‘√~Ûø£+>± ø£èwæ#˚k˛Ô+~. á Á|üj·T‘·ï+˝À uÛ≤>∑+>± sêÁwüº yê´|üÔ+>±
dü+#ês¡ yêVü≤Hê\ <ë«sê Á>±MTD eTVæ≤fi¯\≈£î ñ∫‘· |üØø£å\T ìs¡«Væ≤düTÔ+~. mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ` ñcÕ\ø°åà
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Áu…dtºπøq‡sY bÂ+&˚wüHé yê] dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡´+˝À s¡ùV≤C≤ ◊{Ï bÕs¡Tÿ˝À >∑\ u≤´+ø˘ Ä|òt nyÓT]ø± yê]
ø±sê´\j·TeTT˝À »]–q á dü<dä Tü ‡≈£î ◊{Ï s¡+>±ìøÏ #Ó+~q 200 eT+~ eTVæ≤fi≤ ñ<√´>∑T\T Vü‰»¬sj
’ ÷· ´s¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À
bòÂ+&˚wüHé e´ekÕú|ü≈£î\T &܈ˆ|æ.s¡|òüTTsêyéT Áu…dtº πøq‡sY≈£î dü+ã+~Û+∫q $$<Ûä n+XÊ\ô|’ Á|üdü+–+#ês¡T. Á|üdü+>∑+ nq+‘·s¡+
ìs¡«Væ≤+∫q ø±s¡´Áø£eT+˝À Áu…dtº πøq‡sY >∑T]+∫ eTVæ≤fi¯\T ˝ÒeHÓ‹Ôq |ü\T n+XÊ\ô|’ $es¡DqT Çdü÷Ô yê] dü+<˚Vü‰\qT
ìeè‹Ô #˚ùd Á|üj·T‘·ï+ #˚kÕs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ Á≥dtº Á|ü‹ì<ÛäT\T>± ñìïø£èwüíHé, $»jYT≈£îe÷sY\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
2
Á≥dtº Ä<Ûä«s¡´+˝À
s=eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº, ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY
ÄdüT|üÁ‹ yês¡T dü+j·TTø£Ô+>± ìs¡«Væ≤+∫q s=eTTàπøq‡sY ne>±Vü≤Hê sê´©ì
q>∑s¡ b˛©dt ø£MTwüqsY m.¬ø.U≤Hé C…+&Ü }|æ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á
ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q sê´©˝À e+<ä˝≤~ eT+~ j·TTerj·TTe≈£î\T
Ä<ä´+‘·+ ñ˝≤¢dü+>± bÕ˝§ZHêïs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑+>± ¬ø_ÄsY bÕs¡Tÿ
e<ä› @sêŒ≥T #˚dæq y˚~ø£ô|’ qT+&ç Äj·÷ s¡+>±\≈£î #Ó+~q Á|üeTTKT\T
s=eTTà πøq‡sY yê´~Ûô|’ ne>±Vü≤q ø£*Z+#˚˝≤ sê´©øÏ Vü‰»¬s’q yê]ì
ñ<˚›•+∫ e÷{≤¢&Üs¡T.
s√eTTà ø±q‡sY k˛ø£>±H˚ uÛÑj·T|ü&Éqø£ÿπs¢<äì, <ëìì düeTs¡∆e+‘·+>±
m<äTs=ÿH˚ yÓ’<ä´+ H˚&ÉT n+<äTu≤≥T˝À ñ+<äì ãdüe‘ês¡ø£+ πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹
#ÛÓ’s¡àHé q+<äeT÷] u≤\ø£èwüí nHêïs¡T. ù|<äs√>∑T\≈£î ‘·≈£îÿe Ks¡TÑ√ |üØø£å\T
‘·eT ÄdüT|üÁ‹˝À ìs¡«Væ≤düTÔHêïeTHêïs¡T. eTq ≈£î≥T+ã+˝Àì eTVæ≤fi¯\≈£î
Á|ü‹kÕ] ãVüQeT‘·T\≈£î ã<äT\T dü+e‘·‡sêìø=ø£kÕ] s=eTTà πøq‡sY |üØø£å\T
#˚sTT+#·&ÜìøÏ Áb˛‘·‡Væ≤+#ê\ì Á|üeTTK Hê≥´ ø£fi≤ø±]>± |ü<äàl Äq+<é
X¯+ø£sY »j·T+‘Y nHêïs¡T. ‘êqT s=eTTà πøq‡sY u≤]q |ü&çHê πøe\+
eTH√<Ûs’Ó ´¡ +‘√ <ëìì m<äTs=ÿì H˚{øÏ ° Äs√>∑´+>± ñ+&É>*∑ >±qHêïs¡T. øπ q‡sY
∫øÏ‘·‡≈£î nj˚T´ Ks¡TÃqT ‘·–Z+#·≥y˚T>±ø£, <ëìï ìyê]+#˚ ~X¯>± yÓ’<äT´\T
ø£èwæ #˚j·÷\ì dæ˙ s¡#·sTT‘· |üs¡T#·÷] >√bÕ\ø£èwüí ‘·q Äø±+ø£åqT
e´ø£Ô+#˚kÕs¡T. ∫øÏ‘·‡ ø£Hêï eTT+<äT>±H˚ >∑T]Ô+#·&É+ e\¢ dü>±ìøÏ dü>∑+
πødüT\ dü+K´\qT ‘·–Z+#· e#·Ãì eTTs¡∞yÓ÷Vü≤Hé ù|s=ÿHêïs¡T. |ü]$T‘·
yê´j·÷eT+ e+{Ï eT+∫ n\yê≥T¢ eTVæ≤fi¯\T s=eTTàπøq‡sY u≤]q |ü&≈É î£ +&Ü
ø±bÕ&É>\∑ eì Á|üeTTK |ò{æ ŸHdÓ t •ø£≈å î£ sê\T ~HêCŸ nHêïs¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À
Á|üeTTK ÁøÏø¬ ≥sY $$mdt \ø£àå DY, d”˙ s¡+>±ìøÏ #Ó+~q eT+#·T \øÏÎ, eTH√CŸ,
lø±+‘Y ø£$‘·, s√C≤, ø√&Ó\ •eÁ|ükÕ<äsêe⁄, ÄdüT|üÁ‹ dæÇz ÄsY|æ dæ+>¥
eT]j·TT Äj·÷ s¡+>±\≈£î #Ó+~q Á|üeTTKT\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
»qàuÛÑ÷$T
ªdüe÷»ùde≈£î dü÷Œ¤]Ô ø£*–+#˚˝≤ ªdü«s¡y˚<äµ µ
y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
Á|ü‹ˇø£ÿs¡÷ ‘·q e+‘·T>± düe÷C≤ìøÏ #˚‘·HÓ’q+‘· düVü‰j·÷ìï
#˚j·÷\ì, @ düe÷»+ eTq*ï Ä<ä]+∫ ñqï‘· kÕúHê\≈£î #˚]Ãq<√
<ëìøÏ Á|ü‹|òü\+>± ‹]– ø=+‘· ùde #˚j·T≥+ eTq+<ä] u≤<Ûä´‘·ì
mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º l Hêsê #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT
nHêïs¡T. mHé{ÏÄsY uÛÑeHé˝À »]–q C≤rj·TkÕúsTT MT&çj·÷ yê]‘√
Äj·Tq e÷{≤¢&Üs¡T.
>∑‘· 13 dü+e‘·‡sê\ qT+&ç mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº nH˚øy£ TÓ qÆ
dü+πøåeT ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|ü&ÉT‘√+<ä˙, yê{Ïì eT]+‘· ã˝Àù|‘·+ #˚ùd
~X¯>± ø£èwæ#˚düTÔHêïeTHêïs¡T. sêÁwüº+˝À e÷s¡TeT÷\ ÁbÕ+‘ê\˝À yÓ’<ä´
dü<äTbÕj·÷\, ùde\ s¡÷|üø£\Œq, ù|<ä\≈£î $<ä´, Á>±e÷\≈£î düTs¡øÏå‘·
eT+∫˙s¡T, j·TTe‘·≈£î ñbÕ~Û e+{Ï s¡+>±\˝À Á≥düTº >∑D˙j·TyÓTÆq
ùde\T n+~k˛Ô+<äHêïs¡T. bÕXÊÑ·´ <˚XÊ\˝À nH˚ø£ eT+~ ‘·eT ‘·sT¡ yê‘·
ÄdüT\qT dü«#·Ã¤+<ä ùdyêdü+düú\≈£î n+<äCÒdüTÔHêïs¡ì, <ëì e\¢ ‘·s¡Tyê‘·
‘·s¡+yê]øÏ ≈£L&Ü ø£wüº+ $\Te ‘Ó*ùd neø±X¯+ ñ+≥T+<äì, eTq
<˚X¯+˝À Ç|üð&ç|üð&˚ Ä dü+düÿè‹ n\e&É≥+ dü+‘√wüeTHêïs¡T.
<˚ X ¯ + ˝ÀH˚ ù|s=+~q 11 eT+~ dü + ^‘· $<ë´+dü T \‘√
11`11`11`q >∑∫ÃuÖ© ùd&º j
ç T· +˝À ªdü«s¡y<˚ µä ù|s¡Tq dü«s¡ düyT˚ àfi¯Hêìï
ìs¡ « Væ ≤ +#· u À‘· T HêïeTì Ç+<ä T ˝À 11 eT+~ dü « #· à ¤ + <ä dü + dü ú
ìsê«Vü≤≈£î\qT düHêàìdüTÔHêïeTì, <ë‘·\T ñ<ës¡+>± düŒ+~+#ê\˙
ø√sês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+ <ë«sê e#˚à $<ÛTä \qT ª$<ä´µ ø√dü+ Á≥dtº ‘·s|¡ ⁄ü q
Ks¡TÃô|&É‘êeTì Äj·Tq Á|üø£{Ï+#ês¡T. á ªdü«s¡y˚<äµ≈£î dü+ã+~Û+∫q
Áf…Æ\sY, ÁuÀ#·sY\qT Äj·Tq Á≥dtº dæÇz yÓ+ø£{Ÿ‘√ ø£\dæ Ä$wüÿ]+#ês¡T.
á ø±s¡´Áø£eT+˝À dæ˙ ìsêà‘· e÷>∑+{Ï >√|”Hê<Û,é Á≥dtº dæã“+~, m\Áø±ºìø˘
MT&çj·÷ Á|ü‹ì<ÛäT\T bÕ˝§ZHêïs¡T. y˚TH˚õ+>¥ Á≥d”º Á|üø£≥q≈£î ‘·ø£åDy˚T
düŒ+~+∫q l |æ.ÄsY.yÓ÷Vü≤Hé ‘·q e+‘·T kÕj·T+>± ˇø£ \ø£å s¡÷bÕj·T\T
$sêfi≤ìï Á|üø£{Ï+#ês¡T.
Ç<˚ ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q eTs√ $˝ÒKs¡¢ düe÷y˚X¯+
|ò˝æ Ÿàq>∑sY ø£u¢ Ÿ˝À »]–+~. BìøÏ Á|üeTTK eTè<ä+>∑ $<ë«+düT\T, dü«s¡y<˚ ä
ø±s¡´Áø£eT dü+^‘· düeTq«j·T ø£s¡Ô l m˝≤¢ yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄, dü+^‘·
<äs¡Ù≈£î&ÉT ÄsY.|æ.|ü{≤ïj·Tø˘\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á dü+<äs¡“¤+>± m˝≤¢
yÓ+ø£fÒX¯«s¡sêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ Ç{°e\ ø±\+˝À Á|ü‹uÛ≤e+‘·T˝…’q
@.ÄsY.¬sVü≤e÷Hé e+{Ï es¡∆e÷q dü+^‘· <äs¡Ù≈£î\T Á|ü|ü+#· yê´|üÔ+>±
uÛ≤s¡rj·T dü+^‘·|⁄ü >=|üŒ<äHêìï ‘Ó*j·TCÒkÕs¡Hêïs¡T. bÕXÊÑ·´ <Û√s¡DT\≈£î
_Ûqï+>± n#·ÃyÓTÆq uÛ≤s¡rj·T dü+Á|ü<ëj·T dü+^‘· s¡a]ì á ªdü«s¡y˚<äµ
n+~+#·uÀ‘·T+<äì Ç˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£e÷ìï ìs¡«Væ≤+#· ‘·\ô|{Ïqº mHé{ÄÏ sY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yê] Á|üj·T‘·ï+ n_Ûq+~+#·<ä–q<äHêïs¡T. Ç˝≤+{Ï
ns¡T<Óq’ dü+^‘· ø±s¡´Áø£eT+˝À uÛ≤>∑kÕ«eT´+ \_Û+#·&+É ‘·q n<äèwüeº Tì
Ç~ |üP]Ô kÕúsTT˝À $»j·Te+‘·eTe⁄‘·T+<äì ÄXÊuÛ≤e+ e´ø£+Ô #˚kÕs¡T.
Ç˝≤+{Ï ø±s¡´Áø£eT+ <˚X¯+˝À Ç+<äT≈£î eTTqTô|qï&É÷ »s¡>∑˝Ò<äì 11
eT+~ ìcÕí‘·T\qT ˇπø y˚~ø£ô|’øÏ #˚s¡Ã&É+ n|üPs¡«eTHêïs¡T.
‘Ó\T>∑Tyê] Ä‘·à>ös¡e kÕÁe÷»´ kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT
eT<äsêd”\T>± |æ\Teã&˚ ‘Ó\T>∑Tyês¡T ndü\T dædü\T
‘Ó\T>∑Tyê]>± >∑T]Ô+|ü⁄, >ös¡e+ ‘Ó∫Ãô|{Ϻq eTVü‰qTuÛ≤e⁄&ÉT
&܈ˆq+<äeT÷] ‘ês¡øs£ êe÷sêe⁄. Ä‘·à$XÊ«dü+ >∑\ ø=+<ä] e´≈£î\Ô
#·]Á‘˚ Á|ü|ü+#· #·]Á‘· nH˚ ìs¡«#·q+ nø£åsê˝≤ q+<äeT÷] ‘ês¡ø£
sêe÷sêe⁄ >±]øÏ dü]b˛‘·T+~. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ≈£î Á|üuÛÑT‘·« eTTÁ<ä
e⁄qï≥Tº>± ‘Ó\T>∑Tyê] Ä‘·à>ös¡e eTTÁ<ä q+<äeT÷] ‘ês¡ø£
sêe÷sêe⁄. Äj·Tq s¡÷|ü⁄, |ü\T≈£î, q&É‘,· ø£≥Tº, u§≥Tº @$wüjT· +˝À
#·÷dæHê Äj·Tq ‘Ó\T>∑Tyê] kı+‘·+. ªª‘·eTTàfi≤flsê... nø±ÿ,
#ÓfiËfl˝≤¢sê...µµ nH˚ Äj·Tq |æ\T|ü⁄ kı+‘· nqï |æ\T|ü⁄. n+<äTπø
Äj·Tq ‘Ó\T>∑T yês¡+<ä]ø° nqï>±s¡T nj·÷´s¡T. Ä+Á<ÛÁä |ü<X˚ Ÿ˝À á
qBÁ|üyêVü≤+ 1923 y˚T HÓ\ 28e ‘˚B |ü⁄{Ϻ+~. Ä q~ Á‹y˚D°
dü+>∑eTyÓTÆ ‘Ó\+>±D, ø√kÕÔ, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\˝À yÓTeÆ Ts¡|+æ ∫
‘Ó\T>∑Tyê] <ëVü‰]Ôì rs¡Tdü÷Ô ‘Ó\Tyê]‘√ ˇø£ n$∫äqïyÓTÆq
uÛ≤>∑yÓTÆb˛sTT+~. n+<äTπø á qB Jeq~jÓÆT H˚{Ïø° eTq+<ä]
Vü≤è<äj·÷\˝À 89 dü+e‘·‡sê\T>± Á|üeVæ≤dü÷ÔH˚ ñ+~. ‘Ó\T>∑TC≤‹
#·]Á‘· ñqï+‘·ø±\+ Á|üeVæ≤dü÷ÔH˚ ñ+≥T+~.
∫qï‘·q+ qT+&ç ø£cÕºìï qeTTàø=qï mHé{ÄÏ sY Ä s√E˝À¢
Á|üuTÑÛ ‘√«–øÏ ñqï+‘· $\Te n+‘êÇ+‘ê ø±<äT. n≥Te+{Ï~ ‘·q≈£î
q≥q MT<ä ñqï eT≈£îÿe‘√ ñ<√´>±ìï e<ä* j·T˝ŸM Á|ükÕ<é >±]
ªªeTq<˚X¯+µµ ∫Á‘·+‘√ ‘Ó\T>∑T ∫Á‘· |ü]ÁX¯eT˝À n&ÉT>∑T ô|{≤ºs¡T.
‘·q ‘=$Tà<äe ∫Á‘·yÓTÆq $»j·÷yê] ªbÕ‘êfi¯uÛ…’s¡$µ ∫Á‘·+ <ë«sê
ÁãVü‰à+&ÉyTÓ qÆ >∑T]Ô+|ü⁄qT dü+bÕ~+#ês¡T. Çø£ nø£ÿ&ç qT+&ç yÓqTø£≈î£
‹]–#·÷&Éì Äj·Tq Hê{Ï düe÷»+˝À q≥T\qT ‘·≈î£ ÿekÕúsTT yê]>±
#·÷ùd kÕúsTTqT+&ç q≥T\qT Áù|ø£å≈£î\T ‘·eT <Ó’yê\T>± |üPõ+#˚
kÕúsTTøÏ ‘Ó∫Ãq ø£fi≤ø±s¡T&ÉT mHé{ÄÏ sY. q≥ J$‘·+˝À 300 ∫Á‘ê\≈£î
ô|’>± bÂsêDÏø£, C≤q|ü<ä, #ê]Á‘·ø£, kÕ+|òæTø£ ∫Á‘ê\˝À q{Ï+∫
yÓT|æŒ+∫q @¬ø’ø£ q≥T&ÉT mHé{ÏÄsY. ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ ‘Ó*dæq+‘·>±
uÛ≤s¡‘· sêe÷j·TD≤\T Ç‘·s¡ uÛ≤cÕ Áù|ø£å≈£î\≈£î ‘Ó*j·Te+fÒ Ä
|òTü q‘· q+<äeT÷] ‘ês¡ø£ sêe÷sêe⁄>±]πø <ä≈î£ ÿ‘·T+~. sêeTT&ÉT>±,
sêeDT&ç>±, ø£èwüßí&ç>±, <äTs√´<ÛäqT&ç>±, ns¡T®qT&ç>±, ø£s¡Tí&ç>± Ç˝≤
mH√ïs¡ø±\ bÕÁ‘·\˝À uÛ≤s¡‘· sêe÷j·TD≤\ >±<Û\ä qT ‘Ó\T>∑T yê]øÏ
|ü]#·j·T+ #˚dæq |òüTq‘· mHé{ÏÄsY<˚ n+fÒ n‹X¯jÓ÷øÏÔ ø±<äT.
n+‘Ó+<äT≈£î n|üŒ{Ï <˚X¯yê´|üÔ+>± <ä÷s¡<äs¡ÙHé˝À Á|ükÕs¡eTyÓTÆ
dü+#·\q+ düèwæº+∫q sêe÷j·TD+ d”]j·T˝Ÿ sêe÷q+<é kÕ>∑sY,
mHé{ÏÄsY sêeTT&ÉT>± q{Ï+∫q ∫Á‘ê\qT #·÷dæ sêe÷sêe⁄
dü \ Vü ‰ \‘√ s¡ ÷ bı+~+#ê&É + fÒ ‘Ó \ T>∑ T yê]øÏ Ç+‘· ø £ + fÒ
>∑s¡«ø±s¡Dy˚TeTT+~? mHé{ÏÄsYì m≈£îÿe ∫Á‘ê\T &Ó’¬sø˘º #˚dæq
<äsÙ¡ ≈£î&ÉT mHé{ÄÏ sπ ø±e&É+ eTs√ ]ø±s¡T.¶ q≥q≈£î ˙sê»Hê\+~+∫,
‘·q ñqï‹øÏ ø±s¡DyÓTÆq Áù|ø£åø£ <˚e⁄fi¯fl s¡TD+ rs¡TÃø√yê\ì ‘·q
q≥J$‘êìï e~˝Òdæ Á|üC≤ùde yÓ’|ü⁄ n&ÉT>∑T\T y˚XÊs¡T. ∫e]<ëø±
n<˚ dü÷Œ¤]‘Ô √ J$+∫q eTVü≤˙j·TT&ÉT, #·]Á‘·ø±s¡T&ÉT, ∫s¡dàü s¡Dj
° T· T&ÉT,
Ä+Á<ÛTä \ kÕs¡«uÛÖeTT&ÉT eTq q+<äeT÷] ‘ês¡øs£ êe÷sêe⁄. Äj·Tq
»qà~H√‘·‡e+ eTq ‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]ø° ìdüŒ+<˚Vü≤+>± Ä‘·à>ös¡e
~H√‘·‡ey˚T.
3
»qàuÛÑ÷$T
kÕe÷qT´&ç #˚‹˝À bÕX¯ó|ü‘êÅdüÔ+
düe÷#ês¡ Vü≤≈£îÿ #·≥º+
>∑‘· dü+∫ø£ ‘·s¡TyêsTT uÛ≤>∑+
ˇø£ e´øÏÔ jÓTTø£ÿ J$‘êìøÏ ˝Ò<ë ùd«#Û÷ ≈£î dü++~Û+∫q
nuÛÑ´s¡∆q n+~q 48>∑+≥\ ˝À|ü\ düe÷#êsêìï
Çyê«*.
n dü÷∫+∫q ø±\ |ü]$T‹˝À|ü\ nuÛÑ´s¡∆q≈£î ‘·–q
ìs¡j
í ÷· ìï Çe«˝Òq|üð&ÉT $»„|ìÔæ ‹s¡dÿü ]+#·q≥T¢>±
uÛ≤$+#·e#·TÃqT.
n $»„|æÔì >∑qTø£ ‹s¡düÿ]ùdÔ Ä $wüj·÷ìï Á|üuÛÑT‘·«
(bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] ìsêø£]+#·&ÜìøÏ >∑\
ø±s¡D≤\T
n (2) ‹s¡düÿ]+∫q nuÛÑ´s¡∆\q≈£î m|üŒ{Ï˝À>± n|”Œ\T
#˚düTø√e#·TÃH√ <ëìøÏ ‘·–q ìØí‘· ø±\e´e~Ûì
#Ó|üŒ&É+, $#ês¡D≤~Ûø±] $esê\T ‘Ó*j·TCÒj·÷*.
n Á|üuÛÑT‘·« n~Ûø±s¡ eqs¡T\qT dü]b˛\Ã˝Òì $<Ûä+>±
eT[fl+#·e\dæ sêe≥+ ]ø±s¡T\¶ |ü]s¡øDå£ , uÛÁÑ <ä‘≈· î£
Vü‰ìø£s¡yÓTÆq<äsTT‘˚ ‘·|üŒ ø√]q düe÷#êsêìï
kÕ<Ûës¡D+>± n+<äCÒj·T&ÉeTÚ‘·T+~.
n bÕøÏåø£+>± düe÷#êsêìï n+<ä CÒj·÷*‡q|üð&ÉT,
Á|üuTÑÛ ‘·« (bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] <äsU¡ ≤düT<Ô ës¡TìøÏ
Á|üø£≥q <ë«sê ‘Ó*j·TCÒj·T&É+.
m. yêdüÔyê+XÊ\ |ü]o\q\qT ø£\T|ü⁄ø=ì, ìπs›•‘·
$wüj·÷ìøÏ dü+ã+~Û+∫q Äj·÷ |ü]o\q\
Ä<Ûës¡+>± ìs¡íj·÷ìøÏ ø±s¡D≤\qT ‘Ó˝≤Œ*.
_. ìs¡íj·T+ #˚dæq e´øÏÔ jÓTTø£ÿ ù|s¡T, Vü≤√<ë.
dæ. n‘·&TÉ /ÄyÓT >∑Dq #˚dqæ s¡TdüTeTT, <äsU¡ ≤düT<Ô ës¡T&ÉT
»eT#˚j·Te\dæq yÓTT‘·Ô+ s¡TdüTeTT $esê\T.
&ç. n‘·&ÉT/ÄyÓT Vü≤≈£îÿ\qT >ös¡$dü÷Ô yÓ\¢&ç #˚j·T˝Òì
düe÷#ês¡ uÛ≤>∑ ìs¡íj·÷ìï düMTøÏå+∫, s¡TdüTeTT
yÓTT‘êÔìï $~Û+#·&É+ ˝Ò<ë bı+<äe\dæq y˚Ts¡≈£î
düe÷#êsêìï n+~+#ê*.
n ‘·èrj·T |üø±å ìøÏ #Ó+~q ˝Ò<ë n+~+∫q düe÷#ês¡+
n‹ s¡V≤ü dü´yÓTqÆ ~>± ‘·èrj·T |üø+å£ uÛ≤$+∫q≥¢sTT‘˚
Á|üuTÑÛ ‘·« (bÂs¡) düe÷#ês¡ n~Ûø±] düe÷#ês¡+ nH˚~
5s√E\˝À>± dü<äs¡T ‘·èrj·T |üøå±ìøÏ Áyê‘·|üPs¡«ø£
Á|üø£≥qqT Çyê«*. yê] $qïbÕìï |ü]>∑D˝ÀøÏ
rdüTø√yê*.
n Á|üø£≥q n+~q 10s√E\˝À>± düe÷#ês¡ yÓ\¢&ç
Á|ü‹bÕ<äqô|’ ‘·èrj·T |üøå±ìøÏ neø±X¯+ Çyê«*.
n+<äTu≤≥T˝À >∑\ düe÷#ês¡+ @eTT+~?
1. ãVæ≤s¡+>∑ yÓ\¢&çøÏ $TqVü‰sTT+|ü⁄˝Ò$T{Ï?
yÓ\¢&ç#˚j·T&É+˝À á ÁøÏ+~ $TqVü‰sTT+|ü⁄\T
Çe«ã&çq$.
n uÛ≤s¡rj·T ◊ø£´‘·≈£î, kÕs¡«uÛÖeT‘ê«ìøÏ Á|ü‹≈£L\
|ü]D≤e÷\qT ø£*Z+#˚ düe÷#ês¡+, <˚X¯ uÛÑÁ<ä‘·≈£î,
n
9.
4
ø°\ø£yÓTÆq, yÓ’C≤„ìø£ ˝Ò<ë Ä]∆ø£ Á|üjÓ÷»Hê\T,
$<˚ X Ê\≈£ î dü + ã+<Û ä + ˝Ò < ë H˚ s ê\qT
Áù|πs|æ+#·&ÜìøÏ neø±X¯+ ø£*Œ+#˚ düe÷#ês¡+,
yÓ\¢&çøÏ $TqVü‰sTT+|ü⁄\T.
n @<ÓH
’ ê Hê´j·TkÕúq+ ˝Ò<ë Á{ÏãT´q˝Ÿ (n~Ûøs£ D¡ kÕúq+)
Á|ü # · T ]+#· ≈ £ L &É < ä ì ìs√~Û + ∫q ˝Ò < ë #· ≥ º +
ìùw~Û+∫q $wüj·T+ Hê´j·TkÕúHê\ ~Ûø±ÿs¡+ ˝ÀøÏ
edüTÔ+<äqT≈£î+fÒ Ä düe÷#ês¡+.
n ø
π +Á<ä XÊdüq eT+&É* (bÕs¡y¢ TÓ +{Ÿ) ˝Ò<ë sêÁwüº XÊdüq
düuÛÑ\ Á|ü‘˚´ø£ Vü≤≈£îÿ\ ñ\¢+|òüTq≈£î ø±s¡DeTj˚T´
düe÷#ês¡+.
n yêDÏ»´ $X¯«dü˙j·T‘·, yê´bÕs¡ s¡Vü≤kÕ´\T, y˚T<Û√
dü+|ü‹øÔ Ï dü+ã+~Û+∫q, yÓ\&¢ #ç ù˚ d düe÷#ês¡+ b˛{°
s¡+>∑+˝À ‘·èrj·T |üø±å ìøÏ Vü‰ì ø£\TZ‘T· +<äqT≈£î+fÒ
Ä düe÷#ês¡+ $düÔè‘· Á|üC≤Á|üjÓ÷»Hê\ <äècÕº´
n~Ûø±s¡ es¡+Z yÓ\&¢ ç #˚j÷· *‡+<˚qì uÛ≤$+∫qf…‘¢Æ ˚
n≥Te+{Ï düe÷#êsêìï yÓ\¢&ç+#·e#·TÃqT.
n $<˚o Á|üuTÑÛ ‘·«+ qT+∫ n+~q s¡V≤ü dü´ düe÷#ês¡+.
n @<Ó’q düe÷#ês¡+ yÓ\¢&ç e\¢ @ e´øÏÔ ÁbÕD≤ì¬ø’Hê
˝Òø£ uÛÖ‹ø£ uÛÑÁ<ä‘· ¬ø’Hê Vü‰ì ø£\TZ‘·T+<äqT≈£î+fÒ
n˝≤+{Ï düe÷#ês¡+, #·{≤º\ neT\T, uÛÑÁ<ä‘ê
Á|üj÷Ó »Hê\ ø=s¡≈î£ s¡V≤ü dü´ düe÷#ês¡+ n+~+∫q
˝Òø£ düVü‰j·T|ü&çq yê] >∑T]Ô+|ü⁄q≈£î <ë]rùd
düe÷#ês¡+.
n <äsê´|ü⁄Ô Á|üÁøÏj·TqT, H˚s¡düTÔ\qT |ü≥Tº≈£îH˚+<äT≈£î
n_ÛjÓ÷>∑+ q&É|ü&ÜìøÏ nes√<Ûë\T ø£*Œ+#˚
düe÷#ês¡+.
n eT+Á‹eT+&É*, ø±s¡´<äsT¡ Ù\T, Ç‘·s¡ n~Ûø±s¡T\T, düV‰ü
eT+Á‹ eT+&É* |üÁ‘ê\T.
n Á|üC≤ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\≈£î, Á|üj÷
Ó »Hê\‘√ ì$T‘·+Ô ˝Òì
e´øÏ>Ô ‘∑ · düe÷#ês¡+ ˝Ò<ë n+‘·s+¡ –ø£ J$‘ê\˝ÀøÏ
‘=+–#·÷ùd neø±X¯+ ø£*Œ+#˚ düe÷#ês¡+.
2. ø=+‘·u≤Û >±ìï e÷Á‘·yT˚ yÓ\&¢ #ç ù˚ d nqTeT‹ ñ+<ë?
n ø√]q ]ø±s¡T˝
¶ À yÓ\&¢ ç qT+∫ $TqVü‰sTT+|ü⁄ bı+~q
uÛ≤>±ìï düe÷#êsêìï n+~+#·&É+.
3. düe÷#ês¡ #·≥+º qT+&ç $TqVü‰sTT+|ü⁄ >∑\ yê¬ses¡T?
n π ø +Á<ä s¡ V ü ≤ dü ´ dü e ÷#ês¡ , uÛ Ñ Á <ä ‘ ê dü + dü ú \ T /
Ç+{Ï*C…Hé‡ ã÷´s√ ØôdsYà mq˝≤dædt $+>¥
(¬s$q÷´ Ç+f…*C…Hé‡ &Ó’¬sø£ºπs{Ÿ), mHé bò˛sY‡yÓT+{Ÿ
&Ós¬’ ø£sπº {Ÿ / (Hês√ÿ{Ïø‡˘ ø£+Á{À˝Ÿã÷´s√), @$j˚TwüHé
ØôdsYà ôd+≥sY / Á|ü‘˚´ø£ dü]Vü≤<äT› <äfi¯+ (ôdŒwü˝Ÿ
ÁbòÕ+{Ïj·TsY bò˛sY‡), dü]Vü≤<äT› uÛÑÁ<ä‘ê <äfi¯+, πø+Á<ä
Á|ü‘˚´ø£ uÛÑÁ<ä‘ê <äfi¯+ / ◊.{Ï._.|æ., mHé.mdt.õ.,
nkÕ‡yéT ¬s’|òæ˝Ÿ, Á|ü‘˚´ø£ ùdyê ø±s¡´πø+Á<ä+ (ôdŒwü˝Ÿ
düØ«dt ã÷´s√), Á|ü‘˚´ø£ $uÛ≤>∑+`πø+Á<ä s¡Vü≤dü´
dü e T#êsê dü + #ê\ø£ ø±sê´\j· T + (dæ ◊ &ç ) ,
n+&Ée÷Hé n+&é ìø√u≤sY, H˚s¡$uÛ≤>∑+`πø+Á<ä
s¡Vü≤dü´ düeT#êsê dü+#ê\ø£ ø±sê´\j·T+ `
πø+Á<ä$uÛ≤>∑+, <ëÁ<ä n+&é Hê>∑sY Vü≤y˚* eT]j·TT
Á|ü‘´˚ ø£XÊK, \ø£Bå «|t b˛©dt. sêÁwüº Á|üuTÑÛ ‘ê«\ <ë«sê
Á|ü ø £ { Ï + |ü ã &ç q Á|ü ‘ ˚ ´ ø£ dü + dü ú \ qT
$TqVü‰sTT+#·&ÉeTÚ‘·T+~. n$˙‹ Äs√|üD\T,
e÷qeVü≤≈£îÿ\ ñ\¢+|òTü q≈£î dü+ã+~Û+∫q$ ñ+fÒ
Äj·÷ dü+düú\ düe÷#êsêìï n+~+#·&É+˝À
$TqVü‰sTT+|ü⁄ ñqï|üŒ{Ïø° n~ e]Ô+#·<äT. πø+Á<ä
˝Ò<ë sêÁwüº düe÷#ês¡ ø£MTwüHé ÄyÓ÷<äyTÓ qÆ ‘·sê«‘·H˚
e÷qe Vü ≤ ≈£ î ÿ\≈£ î dü + ã+~Û + ∫q Äs√|ü D \
e´eVü‰s¡+ ñqï≥¢sTT‘˚ Ä düe÷#êsêìï Çyê«*.
10. düe÷#ês¡+ ø√dü+ nuÛÑ´]∆+#˚ $<Ûëq+
1. düe÷#ês¡+ ø=s¡≈£î nuÛÑ´]∆dü÷Ô #˚ùd <äs¡U≤düTÔ
$<Ûëqy˚T$T{Ï?
n *œ‘· |üPs¡«ø£+>± >±˙ ˝Ò<ë m\Áø±ºìø˘ s¡÷|ü+˝À
>±˙ Ç+^¢wt, Væ≤+B ˝Ò<ë kÕúìø£ n~Ûø±s¡ uÛ≤wü˝À
>±˙, Á|üuÛÑT‘·« düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ $esê\qT
<Ûäs¡U≤düTÔ #˚dü÷Ô düe÷#êsêìï ø√s¡&É+.
n dü e ÷#ês¡ + ø√s¡ & ÜìøÏ >∑ \ ø±s¡ D ≤\qT
‘Ó*j·TCÒj·Te\dæq nedüs¡+ ˝Ò<äT.
n ìØí‘· s¡TdüTeTTqT #Ó*¢+#·e˝…qT (<ë]Á<ä´ πsK≈£î
~>∑Te>∑\ es¡Z+ yês¡T‘·|üŒ)
2. düe÷#êsêìï bı+<ä&ÜìøÏ >∑\ ø±\ |ü]$T‹
@$T{Ï?
n <äs¡U≤düTÔ #˚]q 30s√E\˝À>± düe÷#ês¡$Tyê«*.
n ˇø£ e´øÏÔ J$‘·+ ˝Ò<ë ùd«#·Ã≈£î dü+ã+~Û+∫q
$wüj·T+˝À 48>∑+≥\˝À|ü\ düe÷#ês¡$Tyê«*.
n düV‰ü j·T düe÷#ês¡ n~Ûø±]øÏ düe÷#ês¡+ ø√dü+ Ç∫Ãq
<äs¡U≤düTÔ $wüj·T+˝À düe÷<Ûëq+ #Ó|üŒ&ÜìøÏ
5s√E\ e´e~Ûì ø£\T|ü⁄ø√yê*.
n ‘·èrj·T |üø£å+ >∑qTø£ düe÷#êsêìï ñqï≥¢sTT‘˚
40s√E\ ø±\e´e~Ûì (>∑]wüº ø±\e´e~Û ‘·èrj·T
|üøå±ìøÏ Ç∫Ãq düeTj·T+ ø£\T|ü⁄ø=ì) Çyê«*.
n ìsê∆]‘· düeTj·T+˝À düe÷#êsêìï n+~+#·ø£b˛‘˚
>∑qTø£ nuÛ´Ñ s¡q∆ qT ‹s¡dÿü ]+∫q≥T¢>± uÛ≤$+#·e#·TÃ.
3. #Ó*¢+#·e\dæq s¡TdüTeTT m+‘·?
n düeTT∫‘·yÓTÆq ì]›wüº s¡TdüTeTTqT <äs¡U≤düTÔ ø=s¡≈£î ñ
+&Ü*.
n eT]+‘· s¡TdüTeTT #Ó*¢+#ê\+fÒ Áyê‘·|üPs¡«ø£+>±,
˝… ø Ï ÿ +∫q $esê\‘√ u≤≥T m+‘· yÓ T T‘· Ô +
#Ó*¢+#ê˝À ‘Ó*j·TCÒj·÷*.
n ø±\ e´e~Û ˝ À>± Á|ü u Û Ñ T ‘· « dü e ÷#ês¡ n~Û ø ±],
<äs¡U≤düTÔ<ës¡TìøÏ düe÷#êsêìï Çe«˝Òì |üø£å+˝À
ñ∫‘·+>±H˚ düe÷#êsêìï Çyê«*.
»qàuÛÑ÷$T
Á≥dtº n+~+∫q
´ ùde\ì\e+&ç
$esê\T
s¡nø√º
ø£Ô<ãëqsY e÷dü
+ #˚+j˝À·T+&ç
` bÕÁD<ëÄs√>∑
‘·\T>±
ø£s¡÷ï\T õ˝≤¢ uÒ‘·+#Ós¡¢ Á>±eT+˝À »]–q mHé{ÏÄsY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yês¡T ìs¡«Væ≤+∫q yÓT>± yÓ<’ ´ä •_s¡+ Á>±eTdüT\ú
eTqïq\+<äT≈£î+~. ø£s¡÷ï\T neTà ÄdüT|üÁ‹øÏ #Ó+~q 10 eT+~
yÓ’<äT´\T, ˝≤´uŸ f…ø°ïwæj·TqT¢ á yÓ’<ä´ •_sêìøÏ Vü‰»¬s’ |ü\T s¡ø±\
yÓ<’ ´ä ùde\qT n+~+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ kÕúìø£ XÊdüq düuTÑÛ ´\T
l ¬ø.Ç.ø£èwüíeT÷]Ô Vü‰»¬s’ yÓ’<ä´ •_sêìï ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. á yÓ’<ä´
•_s¡+ <ë«sê 1,059 eT+~øÏ ñ∫‘·+>± Äj·÷ |üØø£å\T
ìs¡«Væ≤+#·&Éy˚T ø±ø£ ˇø£ \øå± eTTô|ò’Œ¤y˚\ s¡÷bÕj·T\ $\TyÓ’q
eT+<äT\ |ü+|æD°#˚kÕs¡T. yÓqTø£ ã&çq ÁbÕ+‘ê\˝À Ç˝≤+{Ï yÓ’<ä´
•_sê\T ìs¡«Væ≤+#·&É+ n_Ûq+<ä˙j·TeTì ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zqï
eø£Ô\T n_ÛÁbÕj·T|ü&ܶs¡T.
ôV’≤<äsêu≤<é sê+q>∑sY &ç$»Hé˝À Á≥dtº ìs¡«Væ≤+∫q eT©º
ôdŒcÕ*{° yÓ<’ ´ä •_sêìøÏ kÕúì≈£î\qT+&ç $X‚wü düŒ+<äq \_Û+∫+~.
>√¢ã˝Ÿ ÄdüT|üÁ‹ |ü\T $uÛ≤>±\≈£î #Ó+~q 15 eT+~ yÓ<’ ´ä ì|ü⁄DT\T
s√>∑T\qT |üØøÏå+∫ yê]øÏ nedüs¡yÓTÆq eT+<äT\qT ñ∫‘·+>±
n+<äCÒkÕs¡T. bÂwæºø±Vü‰s¡ ˝À|ü+‘√ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·Tqï |æ\¢\T,
eTVæ≤fi¯\≈£î eT©º $≥$THé {≤u…¢{Ÿ‡ n+<äCÒkÕs¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yÓ’<ä´ $uÛ≤>∑+ qT+&ç lsêeTeT÷]Ô,
$»jYT≈£îe÷sY\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á ø±s¡´Áø£eT+ <ë«sê düTe÷s¡T
1,272 eT+~øÏ yÓ’<ä´ ùde\+~+#·&Éy˚T ø±ø£ ñ∫‘·+>± eT+<äT\
|ü+|æD° ≈£L&Ü #˚j·T&É+ »]–+~.
mHé{ÏÄsY düT»\
•
•
•
•
nø√ºãsY e÷dü+˝À ¬s+&ÉT yê≥sYbÕ¢+≥T¢ ÁbÕs¡+uÛÑeTj·÷´sTT.
nq+‘·|ü⁄s¡+ õ˝≤¢ ã+&ÉMT<ä|ü*¢ Á>±eT+˝À @sêŒ≥T #˚j·Tã&çq
á bÕ¢+≥TqT kÕúìø£ bÕs¡¢yÓT+≥T düuÛÑT´\T l mHé.øÏwüº|üŒ
Äs¡+_Û+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ sêbÕÔ&TÉ XÊdüq düuTÑÛ ´sê\T leT‹
|ü]{≤\ düT˙‘·, bÕs¡∆kÕs¡~Û ‘·~‘·s¡T\T Vü‰»¬s’j·÷´s¡T.
|ü•ÃeT>√<ëe] õ˝≤¢ ø£\«\|ü*¢ Á>±eT+˝À nø√ºãsY 3e yês¡+˝À
»]–q yê≥sYbÕ¢+≥T ÁbÕs¡+uÛÀ‘·‡yêìøÏ kÕúìø£ XÊdüq düuÛÑT´\T
l {Ï.$.sêe÷sêe⁄ ÁbÕs¡+_Û#ês¡T. á ø±s¡´Áø£+˝À ì&É<äy√\T
XÊdüqdüuÛÑT´\T l _.X‚cÕsêe⁄ ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T.
Ç‘·s¡ Á|ü<˚XÊ\˝À ≈£L&Ü eTs√ 19 q÷‘·q yê≥sYbÕ¢+≥T¢ ìsêàD
<äX¯\˝À ñHêïsTT.
Ç|üŒ{Ï es¡≈£î @sêŒ≥T #˚j·Tã&çq yê≥sYbÕ¢+≥¢ <ë«sê nø√ºãsY
e÷kÕìøÏ 14,43,969 ©≥s¡¢ düTs¡øÏå‘· Á‘ê>∑T˙s¡T düs¡|òüsê
#˚jT· ã&çq~.
Áu…dtºπøq‡sY ne>±Vü≤Hê dü<ädüT‡
ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ eT]j·TT mHé{ÏÄsY
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº yê] dü+j·TTø£Ô Ä<Ûä«s¡´+˝À nø√ºãsY˝À »]–q Áu…dtºπøq‡sY
ne>±Vü≤Hê yês√‘·‡yê\≈£î dæmdtdæ kÕ|tºy˚sY kı\÷´wüHé y˚~ø£>± ì*∫+~. á
ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ ô|<ä› m‘·TÔq eTVæ≤fi≤ ñ<√´>∑T\T Vü‰»s¡j·÷´s¡T. á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ
ãdüe‘ês¡ø£+ Ç+&√ nyÓT]ø£Hé πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ yÓT&çø£˝Ÿ Ä+ø±\J $uÛ≤>±~Û|ü‹
&܈ˆôd+~∏˝Ÿ C…. sê»|üŒ eTTK´ n‹~Û>± Vü‰»¬s’ Á|üdü+–+#ês¡T. e÷s¡T‘·Tqï
JeqXË ’ * , yê‘êes¡ D |ü ] dæ ú ‘ · T \ eT÷\+>± Áu… d t º π ø q‡sY π ø dü T \T
n~Ûøe£ TÚ‘·THêïj·THêïs¡T. H˚&TÉ n+<äTu≤≥T˝À ñqï Ä<ÛTä ìø£ kÂø£sê´\ eT÷\+>±
‘=*<äX¯˝ÀH˚ Áu…dtºπøq‡sY >∑T]Ô+#·≥+ kÕ<Ûä´eTqïs¡T. Ç~es¡ø£{Ï˝≤ ø±ø£ πøq‡sY
nq>±H˚ eTè‘·T´e⁄ nH˚ uÛ≤eq H˚&TÉ ˝Ò<Hä ˚ Ç<ä+‘ê øπ e\+ ne>±Vü≤q≈£î ô|+#·≥+
e˝Ò¢ kÕ<Ûä´yÓTÆq<ä˙ nHêïs¡T.
H˚{øÏ ° düs¬ q’ ne>±Vü≤Hê˝À|ü+, yÓ<’ ´ä kÂø£sê´\ ˝Ò$T e\¢ Á>±MTD ÁbÕ+‘ê\
eTVæ≤fi¯\˝À ÁbÕ<Ûä$Tø£ kÕúsTT˝À Bìì >∑T]Ô+#·˝Òø£ b˛‘·THêïeTì ny˚<äq e´ø£Ô+
#˚kÕs¡T. ùdyê <äèø£Œ<Ûä+‘√ |üì#˚düTÔqï ãdüe‘ês¡ø£+ πøq‡sY ÄdüT|üÁ‹ ‘·s¡|ü⁄q
ìs¡«Væ≤+∫q á ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§Zq&ÜìøÏ eTT+<äTø=∫Ãq ñ<√´>∑T\qT Äj·Tq
n_Ûq+~+#ês¡T. á ø±s¡´Áø£eT+˝À mHé{ÄÏ sY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ‘·s|¡ ⁄ü q mõj·T+
$H√<é≈î£ e÷sY, Äs√>∑´$uÛ≤>∑+ y˚TH˚»sY $»jYT≈£îe÷sY bÕ˝§ZHêïs¡T. dæmdtdæ dü+düú
Á|ü‹ì<ÛäT\T>± e÷q+ ÁãVü≤àj·T´, s¡»˙ø±+‘Y\T @sêŒ≥¢qT |üs¡´y˚øÏå+#ês¡T.
5
»qàuÛÑ÷$T
yê´bÕs¡+˝À eT+∫ CÖ‘ê‡Væ≤≈£î\qT >∑T]Ô+∫
yê]øÏ ‘·–q yÓTfi¯≈£îe\T H˚]Œ+∫ yê´bÕs¡+˝À ñqï‘·+>±
m~π>˝≤ r]Ã~<˚› Ç&ç|æ (m+≥sYÁô|q÷´sY &Óe\|tyÓT+{Ÿ)
ø±s¡ ´ Áø£ e ÷ìøÏ Á≥dt º y˚ T H˚ õ +>¥ Á≥d” º l Hêsê
#·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT >±s¡T lø±s¡+ #·T{≤ºs¡T. á s√Eq
Á|ü | ü + #· + ˝À eTπ s C≤‹øÏ rdæ b ˛ì ‘Ó * $‘˚ ≥ \T,
y˚T<∏√dü+|ü<ä eTq ‘Ó\T>∑Tyê]˝À ñHêïj·Tì, yê]øÏ ø=+‘·
•ø£åD, yÓTfi¯≈£îe\T n+~e«>∑*–‘˚ Äj·÷ s¡+>±\˝À u≤>±
sêDÏ + #· > ∑ \ s¡ ì Äj· T q $XÊ«dü + . á Áø£ e T+˝ÀH˚
yê´bÕs¡+˝À W‘ê‡Væ≤≈£î˝…’q yê]ì >∑T]Ô+∫, yê]øÏ ‘·–q
•ø£åDì∫à yê]ì eT+∫ yê´bÕs¡düTÔ\T>± ì\u…≥º&ÜìøÏ
ø±yê*‡q ne>±Vü≤q, •ø£åD e+{Ï düVü‰j·T düVü≤ø±sê\qT
n+~+#·&ÜìøÏ dæ<ä∆yÓTÆ+~.
yê´bÕs¡+ #˚j·T&É+˝À Ç~ es¡πø nqTuÛÑe+
e⁄+<ë ˝Ò<ë? ˇø£y˚fi¯ e⁄+fÒ #˚düTÔqï yê´bÕs¡+ dü¬s’q<˚Hê?
Ç|ü Œ {Ï ø ° ñqï yê´bÕs¡ + ˝À sêDÏ + #· ˝ Ò ø £ b ˛e&ÜìøÏ
ø±s¡D≤˝Ò$T{Ï? H˚{Ï |ü]dæú‘·T˝À¢ @ s¡+>±\˝À eT+∫
neø±XÊ\THêïsTT? yê{ÏøÏ nedüs¡yÓTÆq ô|≥Tºã&ç m+‘·?
ãTTD≤\qT u≤´+≈£î\ qT+∫ m˝≤ düeT≈£Ls¡TÃø√yê*?
ãTTD+ <=]øÏ q ‘· s ¡ T yê‘· yê´bÕsêìï m˝≤
ÁbÕs¡ + _Û + #ê*? á yê´bÕs¡ + ˝À Ç~es¡ π ø e⁄qï
b˛{°<ës¡T\T mes¡T? m˝≤+{Ï yÓTfi¯≈£îe\‘√ yê´bÕsêìï
6 »qàuÛ÷Ñ $T
eè~∆ #˚ j · T >∑ \ +? uÛ Ñ $ wü ´ ‘· T Ô ˝ À yê´bÕsêìøÏ e#˚ Ã
Çã“+<äT\qT m˝≤ m<äTs=ÿyê*? Ç˝≤ nH˚ø£ dü+<˚Vü‰\qT
ìeè‹Ô #˚dü÷Ô yê]øÏ düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T n+~+#·&ÜìøÏ
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº u≤dü≥>± ì*Ã+~.
eTT+<äT>± W‘ê‡Væ≤≈£î\ qT+∫ ìã+<Ûäq\
y˚Ts¡≈£î |üP]Ô#˚dæ Ç∫Ãq <äs¡U≤düTÔ\T d”«ø£]+#·&É+,
yês¡+<ä]øÏ eT÷&ÉT s√E\ bÕ≥T yê´bÕs¡ e´eVü‰sê\T
düeTs¡∆e+‘·+>± ìs¡«Vü≤D≈£î nedüs¡yÓTÆq ì|ü⁄DT\ #˚‘·
•ø£åD Ç∫à dü]º|òæ¬ø{Ÿ Çe«&É+, yês¡T #˚j·T<ä\TÃ≈£îqï
yê´bÕsêìøÏ dü+ã+~Û+∫q ˇø£ |üP]ÔkÕúsTT ìy˚~ø£qT
‘·j·÷s¡T #˚j·T&É+, ‘·–q >∑T]Ô+|ü⁄ |üÁ‘ê\qT u≤´+≈£î≈£î
ô|≥Tºã&ç ø√dü+ <äs¡U≤düTÔ #˚j·T&É+, s¡TD+ eT+ps¡T
‘·s¡Tyê‘· yê´bÕsêìï ÁbÕs¡+_Û+#·&É+, ìs¡+‘·sêj·T+>±
#˚j·T÷‘· ìe«&É+, eT]+‘· n_Ûeè~∆ nedüs¡yÓTÆq •ø£åD\T
Çe«&É+ Á≥dtº ‘·q u≤<Ûä´‘·>± d”«ø£]+∫+~.
sêÁwü º + ˝À Ç˝≤+{Ï W‘ê‡Væ ≤ ≈£ î ˝… ’ q
yê´bÕs¡düTÔ\qT >∑T]Ô+∫ yês¡T m+#·T≈£îqï s¡+>±˝À¢ HÓ’‹ø£
$\Te\T, ìs¡ + ‘· s ¡ Áø£ e T•ø£ å D , yÓ T fi¯ ≈ £ î e\‘√
~q~Hê_Û e è~∆ #Ó + <˚ ˝ ≤ yê´bÕs¡ + ˝À eTT+<ä T ≈£ î
kÕ–b˛j˚T˝≤ mHé{ÏÄsY yÓ\T>∑Tu≤≥˝Àì Ç&ç|æ <ë«sê
W‘ê‡Væ≤≈£î˝…’q yê´bÕs¡düTÔ\qT eè~∆ #˚ùd˝≤ Á≥dtº ø£èwæ
#˚düTÔ+~.
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
u≤´+≈£î
˝ÀHé
:
:
:
:
:
:
:
õ.q+~ì
Ns¡\ neTàø£+ eT]j·TT f…Æ\]+>¥
q+<Ûë´\
q+<Ûë´\
ø£s¡÷ï\T
u≤´+ø˘ Ä|òt ãs√&É, q+<Ûë´\
s¡÷.1,00,000/`
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
u≤´+≈£î
˝ÀHé
: qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶
: bò˛¢sY$T˝Ÿ
: dü<ë•eù|≥
: dü+>±¬s&ç¶
: yÓT<äø˘
: u≤´+ø˘ Ä|òt ãs√&Ü, dü<ë•eù|≥
: s¡÷.1,50,000/`
ù|s¡T
yê´bÕs¡eTT
nÁ&ÉdüT‡
eT+&É\+
õ˝≤¢
<ë‘·
Ä]∆ø£kÕj·T+
:
:
:
:
:
:
:
sê<Ûä
#Ó|üð\T≈£îfÒº |üì
dæøÏ+Á<ëu≤<é ¬s’˝Ò«ùdºwüHé <ä>∑Zs¡
dæøÏ+Á<ëu≤<é
ôV’≤<äsêu≤<é
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
s¡÷.10,000/`
ôdô|º+ãsY HÓ\˝À Á≥dtº≈£î n+~q
$sêfi≤\ $esê\T
leT‹ sêj·Tì ø£èwüí≈£îe÷], <äT<äT›≈£Ls¡T, Á|üø±X¯+ õ˝≤¢ `
s¡÷.1,90,000 u l ¬ ø .ø√fÒ X ¯ « s¡ s êe⁄, ø£ è wæ ø£ H é Á dü º ø £ ¸ Hé ‡ ,
eT<ÛäTsêq>∑sY ` s¡÷.1,00,000 u l j·T+.s¡$#·+Á<ä, n<Ûä´≈£åî\T,
‘Ó\T>∑Tj·TTe‘·, |ü⁄≥|ü]Ô ` s¡÷.50,000 u mdtj·T+|æ u≤\J kÕsTT
yÓ÷{≤sY bÕ¢C≤, ø±øÏHê&É ` s¡÷.25,000 u l >ö‘·$T dædüºyéT‡ `
s¡÷.1,000 u l lìyêdüsêe⁄ n$]H˚ì ` s¡÷.1,116 u l
õ.mdt.ÄsY.eT÷]Ô eT]j·TT leT‹ õ.ñcÕsêDÏ ` s¡÷.1,116 u
leT‹ |æ.u≤˝eTDÏ ` s¡÷.25,000 u l ˙\ø£+sƒ¡+ ` s¡÷.508
u l mdt.düT<äs¡ÙHé #Í<ä] ` s¡÷.1,000 u l ¬ø.ôd’\» `
s¡÷.500 u leT‹ eTDÏl b˛\es¡|ü⁄ ` s¡÷.10,000 u l
u≤eP] s¡$ ` s¡÷.5,000 u l >∑<Ó› $.m˝Ÿ.Á|ükÕ<é ` s¡÷.5,200
u l ø£èwüí uÀsê ` s¡÷.200 u leT‹ düTuÛ≤wæDÏ ` s¡÷.5,000
u l u≤q\ >√|æ ` s¡ ÷ .2,000 u l >∑ D Ò w t ≈ £ î e÷sY `
s¡÷.1,000 u l ¬ø.lìyêdt, leT‹ {Ï.ñcÕ dæ+>¥ eT]j·TT
Ç‘·s¡ ñ<√´>∑T\T, ôV≤#Y.j·T+.&ÉãT¢´.mdt.mdt._., Ädæ|òtq>∑sY `
s¡÷.10,000 u l eTT<ë›|ü⁄s¡+ ø£ècÕí>ö&é, |òü‘˚q>∑sY ø±s=Œπs≥sY
` s¡÷.25,000 u l $»j·T≈£îe÷sY ` s¡÷.5,000 u leT‹
mHé.øöX¯\´ ` s¡÷.1,500 u l $.m˝Ÿ.Hêsêj·TD ` s¡÷.5,000
u l &ç.n\÷¢s¡j·T´ ` s¡÷.5,000 u ø±s=ŒπswüHéu≤´+≈£î
ñ<√´>∑T\T ` s¡÷.15,000 u l j·T+.sêeTT\T ` s¡÷.1,000
u l mdt.sêCÒX¯«s¡sêe⁄ ` s¡÷.1,500 u leT‹ õ.|ü⁄wüŒ\‘· `
s¡÷.5,000 u l j·T+.Ä+»H˚j·TT\T ` s¡÷.1,000. u
∫Hêï] n»jYT ∫øÏ‘·‡ø√dü+ sêÁwüºyê´|üÔ+>± nH˚ø£ eT+~ nC≤„‘·
<ë‘·\T q>∑<äT, #Óø˘\ <ë«sê n+~+∫q $sêfi≤\T `
u
mHé{ÏÄsY yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ‘·s¡|ü⁄q #˚düTÔqï |ü\T kÕe÷õø£
ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\ ìs¡«Vü≤Dô|’ m+‘√eT+~ düVü≤è<äj·TT˝…’q <ë‘·\T
düŒ+~+∫ ñ<ës¡+>± $sêfi≤\T n+<äCÒdüTÔHêïs¡T. $sêfi≤\+~+∫q
<ë‘·\+<ä]ø° Á≥dtº ‘·s¡|ü⁄q ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïeTT. á dü÷Œ]Ôì
eTTqTà+<äT ôd’‘·+ <ë‘·\T ø=qkÕ–kÕÔs¡ì Ä•düTÔHêïeTT.
Á≥dt º ø Ï n+~+#˚ MT $sêfi≤\T @yÓ ’ H ê Ä<ëj· T |ü ⁄ |ü q Tï
#·≥º+`1961˝Àì ôdø£åHé 80G ÁøÏ+<ä $TqVü‰sTT+|ü⁄≈£î ns¡ΩeTe⁄‘êsTT.
MT $sêfi≤\qT #Ó≈£îÿ <ë«sê >±˙, &ç.&ç <ë«sê >±˙ mHé.{Ï.ÄsY.
yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº ù|s¡Tq á ÁøÏ+~ nÁ&ÉdüT≈£î |ü+|ü>∑\s¡T.
∫s¡THêe÷
dæ.Ç.z., mHé.{Ï.ÄsY.yÓTyÓ÷]j·T˝Ÿ Á≥dtº
s√&é.HÓ+.2, ã+C≤sêVæ≤˝Ÿ‡, ôV’≤<äsêu≤<é ` 34.
bò˛Hé HÓ+: 040`30145800, 9985216695
Email: [email protected], [email protected]
á »qàuÛÑ÷$T dü+∫ø£qT düø±\+˝À yÓ\Te]+#·∑&É+˝À
düVü≤ø£]+∫q n+<ä]ø° ø£è‘·»„‘·\T. eTTK´+>± düs¡«l •esêeTø£èwüí,
nì˝Ÿ eT]j·TT qs¡dæ+Vü≤sêe⁄ n+~+∫q ùde\T neT÷\´eTT.
yê]øÏ ª»qàuÛÑ÷$Tµ <ë«sê Á|ü‘˚´ø£+>± ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó\T|ü⁄‘·THêïeTT.
Designed by: Narasimha Rao G, 9705370350, 7207615299, [email protected]
Ç&ç|æ (m+≥sYôÁ|q÷´sY &Óe\|tyTÓ +{Ÿ)
